JİNEKOLOJİK MUAYENE
Jinekoloji, cinsel sağlığı ve üreme sağlığını korumayı amaçlayan hanımlara has tıbbi bir bakımdır. Bu bakım, hastalıklardan korur, kanserlerin erken tanısını, üreme organlarına etki eden enfeksiyonların erken tanı ve tedavisini ve sonrdan ortaya çıkabilecek kısırlık gibi komplikasyonların önlenmesine imkan verir. Sağlığımız ve geleceğimiz için jinekolojik muayeneden korkmamamız gerekir.
Jinekoloğa gittiğiniz zaman yapılacak işlemler nelerdir?
Bir çok genç kız için ilk jinekolojik muayene oldukça tedirgin edici gözükse de önemi düşünüldüğü zaman bu buluşmanın katiyyen başka zamana bırakılmaması gerekmektedir. Bir genç k ızın bu randevuda nelerle karşılaşacağını bilişi endişelerini yenmesinde destek olmaktadır. Öncelikle kişisel, ailesel, cinsel ve tıbbi öyküler alınmaktadır. Jinekolojik muayene yapılır ve laboratuvar testleri istenir. Muayenenin adet kanamasının bulunmadığı bir süreçte yapılışı gereklidir. Adet kanaması hem laboratuvar testlerinin sonuçlarını hem de muayeneyi etkilemektedir. Muayene öncesindeki birkaç gün vajinal duş ve krem kullanımından kaçınmak gerekir.
Jinekologla ilk buluşmadan evvel sorulmak istenen soruların belirlenerek not alınışı buluşmanın daha verimli geçişine imkan verir. Jinekoloğa verilen bilgilerin ve aktarılan şikayetlerin eksiksiz oluşu gereklidir. Jinekoloğa verilen bütün özel bilgiler gizli kalır. Yanlış veya eksik bilgi verilişi tedaviyi ve sorunların tayin edilmesini menfi etkilemektedir.
Jinekolojik muayenede doktora verilmesi lazım olan bilgiler nelerdir?
Tıbbi öyküde neler aktarılmalı?
Son adet zamanı
Adet kanamasının ne kadar sürmüş olduğu
Adet döngülerinin uzunluğu
Ara kanamaların olup bulunmadığı
Genital bölgede ağrı, kaşıntı ve akıntı oluşu
Başka bir tıbbi problemin bulunup bulunmadığı
Aile fertlerinde görülmekte olan hastalıklara ait olan bilgiler
Önceden geçirilmiş hastalıklar, cerrahi işlemler ve kullanan ilaçlara ait olan bilgiler
Sigara, alkol ve beslenme alışkanlıkları hakkında bilgi
Birçok genç kız ilk jinekolojik muayene önceleri epey tedirgin olmaktadır. Oysa jinekolojik muayene ağrıya yol açmayan basit ve beş dakikadan fazla sürmeyen bir işlemdir. İlk muayene önceleri bireyin kendisini rahatsız hissetmesi epey doğaldır ve muayenede neler yapılacağı hususunda öncesinden bilgi kazanmak endişeleri azaltır.
Jinekolojik muayene nasıl yapılır?
Jinekolojik muayene ile cinsel organların durumu ve jinekolojik problemler değerlendirme yapılır. Jinekolojik muayene için iç çamaşırının çıkartılıp, jinekolojik muayene masasına yatılışı istenir. Bu sırada karın ve bacakların örtülebileceği bir örtü verilir ve muayene başlama dan evvel masanın uç kısmına kayarak ayakların muayene masasının iki yanın da mevcut olan özel ataçmanlara geçirilişi istenir. Doktorun muayene yapabilişi için bacakları ayırarak yatmak gerekir. Bu pozisyonda bireyin kendisini rahat bırakması muayene işlemini çok kolaylaştırır. Doktor eldiven takarak dış cinsel organları muayene eder. Kızarıklık, tahriş, kist ve siğil olup olmadığını denetler. Çok kısa süren bu işlem herhangi bir acı vermez. Karından yapılacak ultrasonografi ile üreme organları değerlendirme yapılır. Jinekolojik muayene sonrası doktor idrar tahlili ve kan sayımı gibi birkaç tahlil isteyebilmektedir.
Jinekolojik açıdan ilk muayene için "18 yaş"tan bahsedilse de yaşa bakılmaks ızın mutlak suretle jinekolojik kontrolden geçilmesini gerektiren durumlar vardır;
Karnın alt bölgesinde ağrı
Adet düzensizlikleri, adet kanamasının olmayışı ya da gecikmesi
Normal olmayan kanamalar
Dış cinsel organlarda ağrı, şişlik, kaşıntı, parça ve yaralar olması
Vajinal akıntı, kaşıntı ve ağrı oluşu
15-16 yaşına gelinmiş olmasına rağmen adet kanamasının olmayışı
Cinsel temas yoluyla bulaşan hastalıklara maruz kalınması
Jinekolojik muayeneyi sene içerisinde kaç kez yapmak gerekir?
Jinekolojik muayene sırasında ilk olarak vajinanın dış kısmında herhangi bir iritasyon (tahriş, kızarıklık) ya da hastalık olup, bulunmadığı inceleniyor. Ardından pap test (sürüntü testi) yapılıyor. Alınan hücrenin anormal bulunup bulunmadığı araştırılmaktadır. Çok hızlı yapılmakta olan bir işlem ve can acımıyor. Eğer canınız acırsa, bunu mutlak suretle doktorunuza söylemelisiniz! Cinsel yaşamı başlamış kişiler için pap testi yaptırmak önemli. Zira cinsel münasebet ile geçen hastalıklar türlü kanserlere neden olabiliyorlar ve bu yolla teşhis koyulabilmektedir. Bu testten sonra doktor yumurtalık ve rahmi kontrol edip, sağlıklı olup, olmadıklarına bakıyor.
Doktorların çoğunluğu jinekolojik muayeneyi sene içerisinde bir defa tavsiye etmektedirler. Amerikan Kanser Enstitüsü, ilk üç jinekolojik muayanede pap test yapılmasını, eğer sonuçlar normalse, hangi genelde uygulanacağını doktorla konuşmaları gerektiğini öneriyor Bu tür muayeneler devlet hastanelerinde, üniversite hastanelerinde ve özel hastanelerde yapılabiliyor. Özel sağlık sigortaları da ücretini ödüyor.
Genç kızların düzenli sağlık kontrollerinde ikinci sırada, tansiyon takip edilişi var. Son derece çabuk yapılan, basit bir işlem. Her gittiğinizde doktor tansiyonunuzu kontrol etmeli. Bilhassa ailenizde tansiyon hastası var ise ya da çok şişmansanız tansiyon ölçümlerini ihmal etmemeniz gerekir. Her iki sene içerisinde bir öneriliyor. Üçüncü aşamada, cilt doktoru bulunuyor. Bilhassa cildinizde anormal bir durum, renk değişmesi, benlerde büyüme varsa, hemen deri hastalıkları uzmanına başvurmalısınız. 20-40 yaşları arasında bulunan kadınların üç sene içerisinde bir, sorunları olmasa da cilt doktoruna gitmeleri gerekmektedir.
