Nedeni:
Parazit bir protozoon olan "toksoplazma gondii" tek hücreli bir mikroorganizmadır. Bu parazit, insanda ve hayvanda (kemirici hayvanlar, ev hayvanları, özellikle kediler) çoğu kez hastalık belirtileri göstermeyen enfeksiyonlar yapabilir. Özellikle, sıcak bölgelerde hastalık belirtisi göstermeyen enfeksiyöz bir hastalık olarak çok yaygındır. Yetişkinlik döneminde, bütün insanların %60'ı bu parazitleri taşımaktadır.
Bulaşma:
Erken organizma, kedi ve köpek gibi ev hayvanlarının bağırsaklarında bulunan "toxacara mystex" adlı solucanın yumurtalarından geçer. Bu yumurtaların yiyecekleri bulaşması normaldir. İnsana da böyle bulaşmaktadır. Özellikle, kedi yavruları bu hastalığın yayılmasında etkendir.
Belirtileri:
Vakaların çoğu pek ender olarak hastalık belirtisi gösterir. Daha çok, lenf bezlerinde hafif bir şişme görülür. Gebe kadın hastalığa yakalanmışsa, parazitler plasenta yoluyla fetüse geçer. Sonuç ya fetüsün ölümü ya da düşük olur. Çocuk yaşarsa, hidrosefali, beyin iltihabı, karaciğer, dalak ve akciğer hastalıkları görülür. Gözün koroid tabakası iltihaplanacağından görme bozuklukları, hatta körlük olabilir. Paraziti almış çocukların yaklaşık olarak dörtte biri erken doğar. Çocuğun gelişimi sırasında başka belirtilere de rastlanır (ruhsal gelişim bozuklukları, kramplar).
Tedavisi:
Hastalık, pek fark edilmediği için, teşhis edilmesi halinde bile belirtiler çok hafif olduğundan tedaviye gerek görülmez. Çok ender görülen doğumsal toksoplazmanın tedavisinde sülfamit ve pirimentamin etkindir.
Korunma:
Parazit, insana toxacara mystex adlı solucanın yumurtalıklarının yiyeceklere bulaşmasından geçtiğine göre, ev hayvanları beslemekten kaçınmalıdır. Ayrıca, bu parazit, birçok memeli hayvan ve kuşlarda bulunduğundan, etlerin çok iyi pişirilmesi gerekmektedir.