Bu hastalığın nedeni, fetüs kan hücreleriyle, anne kanı arasındaki uyuşmazlıktır. Bu hastalıkta, anne kanındaki antikorlar plasenta yoluyla fetüse geçer ve hücrelerini tahrip eder. Bu uyuşmazlık, Rh-faktörüne bağlıdır.
Rh-negatif bir anne, Rh-pozitif bir çocuğa gebeyse, annenin Rh -negatif kanında fetüsün Rh-pozitif kanına karşı antikor oluşmaya başlar. Anne kanında oluşan bu antikorlar, plasenta aracılığıyla fetüse geçer ve fetüsün kan hücrelerini tahrip eder. Eğer annenin kan grubu bilinmiyorsa, bu durum ilk gebelikte, gebeliğin sonlarına doğru ya da doğum sırasında ortaya çıkabilir. İkinci gebelikte, aynı koşullar altında çok daha fazla antikor oluşur ve fetüs kanı daha çabuk tahrip edilir.
Eğer annenin Rh-negatif olduğu bilinirse, bu ihtimal göz önünde tutularak doğum tam teşekküllü bir hastanede yaptırılır. Gebelik süresinde de annenin kanı sürekli kontrol edilip antikor miktarı saptanmalıdır.
Belirtiler ve Komplikasyonlar:
Genellikle, doğumdan hemen sonra başlayan kansızlık, birkaç saat içinde şiddetini artırır, yeni doğan bebeğin hayatı için tehlike gösteren sarılık görülür. Kandaki bilirübin miktarı çok fazlalaşırsa beynin iç kısımları zarar görür. Kansızlık, oksijen eksikliğine neden olacağından, özellikle erken doğmuş bebekler için tehlikelidir. Bebekte görülebilen ödem, ölüme yol açabilir.
Tedavi:
Çocuğun hemen bir hastaneye kaldırılması gereklidir. Genellikle, şiddetli vakalarda kan değişimi yapılır. Ayrıca, doktor, kandaki bilirübini ayırıcı tedbirleri de alır.
Önleyici Tedbir:
Gebelik sırasında kan tahlili yaptırılmalıdır. Kan tahlilleri sırasında kanda bulunması muhtemel olan antikorlar da kontrol edilir. Bugün artık belli serumlar (Anti-D Globilin) yardımıyla fetüsün kanındaki 'Rhesus' faktörüne karşı anne kanında antikor oluşması önlenebilmektedir. Fetüsün doğum öncesi zarar görmesi ihtimalinin kuvvetli olduğu vakalarda, ana rahmindeki fetüsün kanı da başarıyla değiştirilebilmektedir. Rhesus-negatif anneden olan, Rhesus-pozitif bebeğin doğumundan hemen sonra kan tahlili yapılmalıdır. Kan tahlilleri olumlu sonuçlar verir ve bebeğin kanında annenin kanından geçmesi muhtemel antikorlar kolaylıkla saptanabilir. Bu durumda, bebeğin zamanında gözetime alınması ve tedavisi mümkündür.
