Kızılın Nedeni
Bademciklerin streptokok enfeksiyonudur. Özellikle, iki ilâ on yaşları arasında görülen tipik bir çocuk hastalığıdır. Bu hastalıkta, streptokokun salgıladığı bir toksin deride döküntüye yol açar. Bebeklik döneminde hemen hemen kızıl hastalığına hiç rastlanmaz.
Kızıl Hastalığı Nasıl Bulaşır?
Hastalık doğrudan doğruya temasla geçer. Çoğu kez, sağlıklı olduğu halde hastalık mikrobunu bir portör olarak taşıyan kimselerden bulaşır. Bugün için tehlikeli bir hastalık niteliğinde değildir.
Kuluçka Devri:
3-5 gündür. Mikropların yaralanmış deriden (yanık yaraları ve ameliyat kızılı) vücuda girmesi halinde kuluçka devri daha da kısalır.
Kızılın Belirtileri:
Aniden ateş yükselir, baş ağrısı, çoğu kez kusma da olur. Genel sağlık durumu bozulur. Boğaz ağrısıyla bademciklerde ve boyunda bulunan lenf bezlerinde şişmeler görülür. Vücutta küçük ve yoğun kırmızı lekeler oluşur. Bu deri döküntüleri çoğu kez, kasıklarda başlar ve daha sonra bütün vücuda yayılır. Ağız çevresinde bir kısım deri lekesiz kalır. Başlangıçta dilde kalın, beyazımsı bir pas görülür. Pastan sonra, dilin kıpkırmızı, 'ahududu' görünüşünü alması, kızıl hastalığının tipik belirtisidir.
Seyri ve Komplikasyonları:
İki ila beş gün sonra derideki döküntüler söner, ateş düşer. İkinci hafta içinde deri pul pul dökülür. Zaman zaman eklemlerde ağrı olur. Hastalık belirtisi görülmeyen ara devrede tedaviye devam edilmezse ikinci bir hastalanma ortaya çıkar. Böylece hastalığın üçüncü ila dördüncü haftasında lenf bezlerinde şişme, anjin, deri döküntüsü, ortakulak iltihabı, böbrek ve kalp kasları iltihabı görülür. Başlıca komplikasyonları, nefrit ve romatizmadır.
Kızılın Tedavisi:
Doktor önerisine göre, penisilin (antibiyotik) verilir. Hastalık belirtileri kaybolur. Çünkü, mikroplar derhal öldürülmüş olur. Ateş olduğu sürece yatak istirahati verilir. On dört gün sonra çocuk yeniden okula gidebilir.
Kızıl Hastalığından Korunma:
Hastanın altı ila sekiz gün tecrit edilmesi gereklidir. Koşullar uygunsa bu tecrit (bulaşmayı önlemek için sağlıklı kişilerden uzak tutma) evde de yapılabilir. Daha sonra temizlik banyosu yapılır. Yatak takımları ve çamaşırları değiştirilir. Oda ve çamaşırlar dezenfekte edilir. Kızıl, yetkili makamlara bildirilmesi gereken bulaşıcı bir hastalıktır. Kızıl mikrobu alması ihtimali olan çocuklar, yuva ve okula gidemezler. Bu çocuklara en iyisi beş ila altı gün penisilin verilmelidir. Böylece, hastalık önlenmiş olur.
