1. TİROİD VE TİROİD HASTALIKLARI
Tiroid, boynun alt bölümünde, treakeanın ön-yan bölümüne yapışık, iki lobu ve bunları birleştiren İstmus ile birlikte “H” harfi şeklinde, bağ dokusundan oluşan bir kapsülle çevrelenmiş endokrin bir organdır. Paratiroidler yan lobların arkasındadır.
1.1. Tiroid Glandının Yapısı
Tiroid glandı bir kas kadar serttir. Bu nedenle, doktor tarafından kolaylıkla elle muayene edilebilmektedir. Ağırlığı 20 g kadardır. Bazı durumlarda büyür ve normal ağırlığını aşar. Bu duruma guatr denir.
Tiroid glandı mikroskop altında incelendiğinde follikül denilen oluşumlardan meydana geldiği görülür. Folliküller, yuvarlak olup kenarları follikül hücrelerinden, ortaları ise jelatin tabiatında kolloid denen bir maddeden oluşur. Sentez edilen hormonlar kolloid içerisinde biriktirildiğinden bu madde tiroid hormonlarının deposunu oluşturur.
1.2. Tiroid Hormonları
Tiroid vücudun iç salgı yapan en büyük bezlerinden biridir. Tiroid hormonlarının yapımı için günde yaklaşık 100 mikrogram iyot alınması gerekmektedir. Tiroid hormonları kanda %99 oranında proteinlere bağlı olarak dolaşırlar.
Hücrelerdeki metabolizma, ısı ve enerji yapımını düzenleyen Tiroksin Hormonu’nun (T4) kandaki düzeyi, vücuda alınan iyot miktarı ve Tiroid Stimulan Hormon (TSH) ile ilişkilidir. TSH yetersizliği, tiroid hormon sentezini azaltırken, aynı zamanda atrofi olmasına ortam sağlar. Bu hormonun yapılabilmesi için tiroid bezinin diyetten elde edilen iyot maddesine gereksinimi vardır. TSH’nin yüksek düzeylerde olması ise tiroidde hücresel gelişme ve dolaşımı artırarak hiperplaziye (doku büyümesi) neden olur.
Triidotironin (T3) Hormonu’nun, tüm hücrelerdeki metabolik hızı düzenlemek, Vücut ısısını düzenlemek, kasların kuvvetlerini artırmak, kardiyak hız ve fonksiyonları düzenlemek, solunum hızını ayarlamak, eritrosit üretimini düzenlemek gibi görevleri vardır. Tirokalsitonin ise gastrointestinal yoldan absorbe edilerek kalsiyum ve fosfor seviyesini düşürür.
Günlük kullanılmayan T3 ve T4 tiroid folliküllerinde depolanır. Organizmanın gereksimine göre TSH uyarımı ile serbest hale geçerek hücre metabolizmasını düzenlemede etkin rol alır.Konuyla ilgili aramalar: tiroid nedir , guatr nedir , tiroid hastalığı , guatr hastalığı nedir
