KADIN ÜREME ORGANLARI
Kadın üreme organlarının büyük kısmı vücut içinde yer alır. Organların dışarıdan görülebilen bölümleri büyük dudaklar, küçük dudaklar, bızır (klitoris) ve hazne açıklığıdır.
Hazne (vajina-döl yolu): İç üreme organlarını dışarıya bağlar.Cinsel ilişki burada gerçekleşir, adet kanı buradan akar, normal doğumda bebek buradan geçerek doğar.
Rahim: Bu organ her ay gebelik için hazırlanır, gebelik oluşmadığında iç yüzeyi soyularak adet kanaması olarak dışarı atılır. Gebelik oluştuğunda bebek burada gelişir.
Tüpler: Bu organ yumurtalıklardan atılan yumurtayı içine alır. Döllenme burada olur ve döllenmiş yumurta tüpler sayesinde rahime taşınır.
Yumurtalıklar: Kadının yumurta hücreleri burada bulunur. Bu hücrelerden her ay biri olgunlaşıp tüplere gönderilir. Ayrıca kadınlık hormonları burada üretilir.
ADET GÖRME VE GEBELİĞİN OLUŞMASI
Her kadın ergenlik döneminden itibaren her ay düzenli olarak yumurtlar. Her ay kadınlık hormonlarının etkisiyle rahim iç yüzeyi kalınlaşarak gebelik için hazırlanır.
Atılan yumurta sperm tarafından döllenmemiş ise rahimde hazırlanan bu kalın tabaka hormonların da etkisi ile soyulur ve adet kanı biçiminde hazneden dışarı atılır. Bu döngü kadın menopoza (adetten kesilme) girene kadar devam eder.
Cinsel ilişki kadının yumurtlama döneminde gerçekleşmiş ise; tüplerde bulunan yumurtayı hazneye dökülen spermlerden sadece bir tanesi döller.
Döllenmiş yumurta, tüplerde ilerleyerek rahim içindeki kalınlaşmış tabakaya yerleşir ve gelişmeye başlar. Artık gebelik oluşmuştur.
Bebek ile birlikte, su kesesi ve eş gelişmeye başlar. Normal bir gebelik, kadının son adet
tarihinin ilk gününden itibaren 40 hafta sürer. GEBELİKTE BAKIM
Gebelikte Beslenme
-
Öğün atlamadan her besinden yenmelidir.
Alınması gerekli besinler; -.
Et ve et ürünleri, kuru baklagiller; Protein, demir, B vitamini ve çinkodan zengindir. Her gün 2 porsiyon yenmelidir.
Süt ve süt ürünleri;Kemik ve dişlerin yapısını oluşturan kalsiyumun en iyi kaynağıdır.
Her gün 2 porsiyon yenmelidir.
Ekmek ve tahıllar;Temel enerji kaynağıdır. Her öğünde, az miktarda tüketilmelidir.
Sebze ve meyveler; A ve Cvitamini gereksinimi bu gruptan karşılanır. 3-4 porsiyon yenmesi günlük gereksinimi karşılar.
Kuru meyveler ve kuru yemişler;Enerji kaynağıdır. Demir ve kalsiyum açısından da çok zengindir.
Su;Günde 2,5-3 litre içilmelidir. Su kısıtlaması yapılmamalıdır.
Sık banyo yapılmalıdır.
Cilt kuruluğu, kaşıntı ve çatlaklara karşı banyodan sonra yağlı bir krem (badem yağı gibi) kullanılmalıdır.
Gebelikte artmış olan hazne akıntısının olumsuz etkilerini gidermek için beyaz pamuklu iç çamaşırı giyilmeli ve sık sık değiştirilmelidir.
Dişler her öğünden sonra ve yatmadan önce yumuşak bir diş fırçası ile fırçalanmalıdır.
Giysiler, büyüyen beden ölçülerine uygun olarak seçilmelidir. Kan dolaşımını bozacak kemer,dar pantolon ve diz altı çoraplardan kaçınılmalıdır. Destekleyici sutyen kullanılmalıdır, Ayakkabılar geniş ve alçak topuklu olmalıdır.
GEBELİKTE GÖRÜLEN KÜÇÜK ŞİKAYETLER VE ÖNERİLER
Bulantı;
Bulantıya neden olan yiyeceklerden kaçınılmalı
Bulantıyı bastırmak için tuzlu bir şeyler yenmeli
Sık sık, az miktarlarda yenmeli
Ilık yiyeceklerden kaçınılmalı
Katı ve sulu gıdalar aynı zamanda alınmamalıdır,
Mide Yanması;
Ø Sık sık, az miktarda yenmeliØ Yağlı ve gaz yapıcı yiyeceklerden kaçınılmalıØ Yemeklerden hemen sonra yatılmamalı ve eğilerek iş yapılmamalıØ Bol su içmeliØ Yiyecekler yavaş ve iyi çiğnenmeliØ Yüksek yastıkla yatılmalıØ Yatmadan önce ılık süt içilmeliØ Sorun geçmiyor ise sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır
Hemoroitler (Basur);* Kabızlık önlenmelidir.Bunun için bol su içmek su içmek, sebze meyve yemek ve yürüyüş yapmak yararlı olur.* Sorun geçmiyor ise sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.Varisler;* Bacakları sıkan çorap giymemeli* Uzun süre ayakta durulmamalı* Kısa topuklu ayakkabı giyilmeli* Dinlenirken ayaklar yükseltilmeli* Gerektiğinde varis çorabı kullanılmalıdır.
UYKU VE DİNLEMEØ Gece uykusu dışında gündüzleri de yarım saat dinlenilmelidirØ En uygun uyku pozisyonu, sol yana yatarak ve hafif bükülmüş sağ bacağın altına bir yastık desteği ile sağlanır.Ø Bel ve sırt ağrıları için sert yatak tercih edilmelidir.Ø Oturarak çalışan gebeler, ayaklarını bir tabureye yükselterek oturmalı ve belirli aralıklarla ayağa kalkıp dolaşmalıdır.Ø Ayakta çalışanlar da sabit kalmamalı ve bacaklarını hareket ettirmelidir.
Ø Bacak krampları için yapılacaklarØ Her gün yeterli kalsiyum alınmalı (süt, yeşil sebzeler)Ø Bacaklar sıcak tutulmalıØ Yatmadan önce sıcak duş alınmalıØ Sık sık pozisyon değiştirilmeliØ Bacağa masaj yapılmalı (bir el dize bastırılır, diğer el ile ayakparmakları bacağa doğru çekilir)Ø Kısa, geniş topuklu ayakkabı giyilmelidir.
CİNSELLİKØ Gebelikte özel bir sorun yoksa cinsel ilişki kısıtlanmaz, Her çift, cinsel ilişkide rahat edebileceği yandaki pozisyonlardan kendisi için uygun olanı seçebilir.
GEBELİKTE KİLO ALIMIØ Bebeğin büyümesi ile birlikte gebede kilo artışı olur (9-12kilo) En fazla kilo son 3 ayda alınır. Fazla kilo alımı, anne ve bebek sağlığı açısından tehlikelidir.İLAÇ KULLANIMIØ Gebeliğin 4. ayından sonra ve lohusalık boyunca kan yapıcı demir hapı kullanılır.Ø Gebeliğin 4. ayından itibaren tetanos aşısı yapılır.Ø Gebelikte hekimin önerisi dışında hiçbir ilaç kullanılmamalıdır.
BEBEK HAREKETLERİNİ İZLEMEØ Bebek hareketleri, gebeliğin 20. haftasından itibaren (4,5-5.ay)hissedilir,Ø Bebeğin rahim içinde uyku ve uyanıklık dönemleri vardır.Ø Uykuda iken az oynar ya da hiç oynamaz.Ø Bu nedenle bazen bebeğin hareketsiz olması normaldir.Ø Bebek hareketleri, gebe tarafından her akşam (veya 2 günde bir) yemek sonrası, istirahat halindeyken izlenmelidir.Ø Hareketlerde her hangi bir farklılık (artma veya azalma) gözlenmişse sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
GEBELİKTE YAPILAN EGZERSİZLER
GEBELİKTE KAÇINILMASI GEREKEN DAVRANIŞLARØ Gebelikte ve emzirme sırasında sigara kullanılmamalıdırØ Tuzlu yiyeceklerden kaçınılmalıØ Yemeğe başlamadan önce mutlaka eller yıkanmalıØ Bulaşıcı hastalık geçiren insanlardan uzak durulmalıØ Et ve dondurulmuş gıdalar, tam olarak pişirilmeliØ Çiğ et (çiğ köfte vb), çiğ yumurta yenmemeliØ Bahçe ve toprak ile uğraşırken eldiven giyilmeli
Ø Bu belirtilerden herhangi biri görüldüğünde, anne ve bebeğin sağlığı için acilen hastaneye başvurulmalıdır.
GEBELİK KONTROLLERİØ Kontrollere gebeliğin ilk üç ayı içinde mutlaka başlanmalıdır.Hiçbir şikayet olmasa bile gebelik süresince düzenli olarak (en az 7-10 kez) sağlık kontrolünden geçilmelidir.Ø Olası tehlikeleri önlemek için doğum, mutlaka bir sağlık kuruluşunda yapılmalıdır.
DOĞUM İÇİN HAZIRLIKKendiniz için;Gecelik ya da pijama, pamuklu çorap, yedek iç çamaşırı, sutyen, sabahlık, havlu, sabun ve sabun bezi, diş fırçası, deodorant, kağıt peçete, hijyenik ped, bardak, kaşık, çatal, meyve suyu, süt, terlik.Bebek için;Zıbın, fanila, patiksiz pijama ya da tulum, çorap, başlık, eldiven,pamuklu örtü, hafif battaniye, hazır çocuk bezi.NORMAL DOĞUMØ Doğum ağrısı ile baş edebilirsiniz• Ağrı odasında, hekim izin veriyorsa ayağa kalkıp dolaşabilirsin• Elini ve yüzünü yıkayabilirsin• Ağrılar geldiğinde, karın ve beline masaj yapılabilir• Ağrı anında, burundan nefes alınıp, sıcak yemeği üfler gibi dudaklarını büzerek nefes verebilirsinØ Ağrılar geçtiğinde, derin derin soluk alıp verebilirsinØ Ağrı odasında bebeğini ve onu emzirdiğini hayal et• Ağrılar ve kasılmalar sıklaştığında, nefesini ağızdan alınıp ağızdan üfle• Ağrı anında, güç almak için,elinle yatak kenarlıklarını sıkØ Hekimin veya eben sana söylediği zaman ıkınmaya başla. Yanlış zamanda ıkınmak bebeğe zarar verebilir