Anne sütü, her çocuğun gereksinimine göre ayarlanmış, besleyicileri uygun miktarlarda ve biyolojik yararlılığı yüksek fizyolojik bir bebek besinidir. Anne sütünün %87’si sudur. Laktoz ve yağın fazla olması nedeniyle kalori değeri yüksektir. İlk 4-5 günde salgılanan kolostrum, yağ yönünden fakir protein mineraller ve bebeği enfeksiyonlardan koruyan hücre antikorlar yönünden zengindir. Anne sütünün en önemli kısmıdır ve yeni doğan bebeğe mutlaka verilmelidir. Süt, 15 gün içinde değişime uğrayarak “matür” süt özelliğine erişir.
EMZİRME
Anenin yeterli süt yapabilmesi için bebeğin sürekli anneyle birlikte olması, yeterli sıklıkta ve doğru emzirilmesi gerekir.
Bebeği emzirmeye başlamadan önce;
Anne ellerini su ve sabunla yıkamalı, meme başları ve bebeğin altı temiz olmalıdır.
Emzirme Tekniği;
* Anne rahat olmalı
* Bebeğin yüzü ve tüm gövdesi anneye dönük olmalı, başı, ense, ve omuzları annenin
dirseğinin iç yüzüyle desteklenmelidir.
* Bebeğin anne memesiyle aynı hizada tutulmasına dikkat etmeli ve bebek, çenesi anne memesine değecek yakınlıkta olmalıdır.
* Anne serbest kalan öteki elinin baş parmağı memenin üstünde, diğer parmakları altta olacak şekilde memeyi kavrar ve meme başını bebeğin dudaklarına değirerek “arama refleksi” ni uyarır.
* Bebek, yüzü ve gövdesi aynı hizada ve tümüyle anneye dönük olduğu halde dudaklarını ileriye uzatarak ağzını iyice açtığında, meme başıyla bir miktar areola bebeğin ağzına verilir ve aynı anda anne bebeği sıkıca kendine doğru çeker.
* Böylece bebek, meme başını ve altında sütün depolandığı laktiferöz sinüslerin (ana süt kanalları) de bulunduğu bir miktar areolayı damağına doğru çekerek uzunca bir emzik meydana getirmiş olur. Bu emzik bebeğin üst damağı ile memenin altından geçerek alt çene gingivasına kadar uzanmış olan dili arasında tutulur. Emme hareketinin başlamasıyla dilde geriye doğru oluşan peristaltik hareketler meme dokusunu damağa doğru sıkıştırarak, oluşan peristaltik hareketler meme dokusunu damağa doğru sıkıştırarak, oluşan negatif basıncında yardımıyla sütün ana süt kanallarından sağılmasına yardımcı olur.
* Sağılan sütün boğaza doğru itilmesi bir yandan “yutma refleksi” ni uyarırken diğer yandan annede oksitosin salınımıyla “süt inme refleksi” ni harekete geçirerek, ana süt kanallarının etrafını saran hücrelerin kasılmasını ve sütün meme başından rahatça akmasını sağlar. Aynı zamanda “süt yapım refleksi” de harekete geçerek, giderek boşalan ana süt kanallarını dolduracak şekilde süt yapımı hazırlanır.
Etkili bir emzirmede;
- Bebeğin tüm gövdesi anneye dönük ve ona çok yakındır.
- Ağzı, dudakları dışa dönük olduğu halde genişçe açılmış ve meme başıyla beraber areolanın büyük kısmını kavramıştır.
Bebeğin derin ve yavaş aralıklarla emdiği gözlenir.
Sütü yuttuğu duyulabilir.
- Bebek rahat ve mutlu görünür.
- Anne meme başında acıma hissetmez.
Emzirme etkisizse;
- Meme ile bebeğin yanak ve çenesi arasında mesafe vardır, bebek sadece meme başını tutmaktadır.
- Areolanın büyük kısmı görülmektedir.
- Bebek çok sayıda, kısa süreli, hızlı ve yüzeyel emme hareketleri yapar.
- Yeterli miktarda süt gelmediği için bebek huzursuzdur, ağlar, memeyi reddeder.
- Anne meme başında acıma hisseder.
Memeye iyi yerleşmeme nedenleri:
- Biberon kullanma; emzirme düzenine alışmadan önce daha geç, ek yapay sütler verilmesi
- Tecrübesiz anne; ilk bebek veya daha önceki çocuklarını biberonla besleyen anne
- İşlevsel zorluk; küçük veya zayıf bebek, meme ucu uzaması, memede tıkanıklık, geç beslenme
- Deneyimli yardım eksikliği, geleneksel yardımın ve sosyal desteğin yokluğu, iyi eğitilmemiş doktor, ebe, hemşireler
Dört temel nokta:
- Bebeğin başı ve gövdesi düz bir hatta alacak.
- Yüzü memeye bakacak, burnu meme ucunun karşısında olacak.
- Vücudu anneninkine yakın olacak
- Yeni doğmuşsa poposundan da tutulacak.
Bebekler için süt miktarı
Bebek nasıl beslenirse beslensin her öğünde aldığı süt miktarı değişebilir. Bebeğin yeterli alıp almadığına kendisinin karar vermesine izin verin. Eğer bebek az beslendiyse ve özellikle açlık belirtileri göstermiyorsa ya bir dahaki seferde daha fazla verin yada bir sonraki öğün daha erken verin. 24 saatlik alımı değerlendirin. Ancak 24 saatlik toplam miktar yeterli değilse nasogastrik tüple ayrıca besleyin.
Anne az süt üretiyorsa, tamamının çocuğa verildiğine emin olun. Annenin özellikle bebeği enfeksiyondan korumak açısından az miktarında değerli olduğunu hissetmesine yardımcı olun. Bu ona güven verecek ve süt miktarını arttıracaktır. Gerekirse başka anneden sağılmış ek süt verilebilir.
ANNE SÜTÜNÜN YARARLARI
*Süt çocuğunun yaşına, fizyolojik özelliklerine göre en uygun doğal besleyicidir.
*Steril, uygun ısıda, hazır besindir.
*Allergen değildir.
*Süt çocuğunu enfeksiyonlardan korur.
*Büyüme faktörleri içerir.
* Malnütrisyon, obesite vb. hastalıkların gelişmesini önler.
*Sindirimi kolaydır.
* Süt çocuğunda olumlu ruhsal gelişmeyi sağlar.
*Ekonomiktir.
* Annenin üreme organlarının eski haline dönmesi daha kısa zamanda gerçekleşir. (oksitosin Salınımına bağlı kontraksiyonları artırır.)
* Gebelik süresince annenin almış olduğu fazla kilolar daha kolay harcanır.
* Meme kanseri daha az görülür.
*Kontraseptif etkisi vardır.
Konuyla ilgili aramalar: bebeğimi nasıl emzirmeliyim , bebek nasıl emzirilmeli
