Kürtaj Nedir? Kürtaj Nasıl Yapılır?

Kürtaj Nedir?
Kürtaj genellikle gebelik sonlandır­ma amacı ile yapılan bir işlem olmakla beraber kelime anlamı ise rahim içinden  doku almak anlamına gelmektedir­.Gebelik sonlandır­ma dışında ayrıca biopsi veya tedavi amaçlı da uygulanır­ma. Yapılan bu işlem, müdahale tıp dilinde D&C (dilatasyon ve küretaj ) olarak da ifade edilebilmektedir­.

Kürtaj işlemi ne amaçlarla yapılır?
* Gebelik sonlandırılma­sı (Tıbbi tahliye, İstenmeyen  Gebelik):
İstenmeyen  gebeliklerin sonlandırılma­sı amacı ile yapılır­ma. Ülkemizde 10 haftalık gebeliğe kadar hamilenin rızası ile yapılmaktadır­ma. Gebe reşit ise ve bekar ise kendi onayı yeterlidir, evli ise eşi­nin de onayı gerekmektedir­.Bu yöntem fakat ailevi ,sosyal ,tıbbi sebepler varsa yapılmalıdır­ma. Bir doğum kontrol yöntemi olarak algılanmamalıdır­ma.

* Fraksiyone küretaj, probe kurtaj (PC):
Şiddetli ve uzamış kanamalarda ve özellikle 40 yaşı­nın üzerindeki kadınlarda hem patolojik sebebi (hormon bozukluğu,rahim içi kalınlaşma ,kanser) tespit etmek hem de kanamayı durduracak tedaviyi sağlamak amaçlı yapılır­ma. Menopozda olan kanamalarda teşhis amaçlı uygulanmaktadır­ma.Rahim ağzında da kanser tespiti için kürtaj esnasında ayrıca parça alınabilinir­. Bu fraksiyone kürtaj olarak adlandırılır­ma.

* Endometriyal dating:

Kısırlık teşhisinde yumurtlamanın olup olmadığını tespit amaçlı adetin 21. günü rahim içinden  küçük bir parça alınarak progesteron hormonunun rahim içine etkisi araştırılır­ma. Tekrarlayan düşüklerde de benzer şekil­de Luteal faz yetmezliği­nin tespiti için uygulanmaktadır­ma.

* Rest kurtaj (RC);

Kendiliğinden  olan düşüğün veya daha önce yapılan kürtajdan sonra kalan parçaları temizlemek için yapılan işlemdir­.Doğum sonrası eğer parça kalırsa kalan parçalar büyük olabileceğinden  özel küretler ile bu işlem yapılmakta ve bu işleme Boom Küretaj ismi verilmektedir­.

Kürtaj nasıl yapılır,tekniği nedir?
* Kürtaj öncesi çiftlerin kan guruplarını bilmeleri olası bir "kan gurubu uyuşmazlığı" tespiti ve eğer uyuşmazlık varsa kürtajdan sonra "uyuşmazlık iğnesi, anti-D" yapılma­sı açısın­dan önemlidir­.

* Kürtajın yasal olarak yapılabilme­si için kişiden  yazılı "onay belgesi" alınma­sı gerekmektedir­. Alınan bu belge hasta ve hekim arasında hasta hakları açısın­dan gizli tutulacaktır­ma.

* İşlem öncesinde tam jinekolojik muayene ve transvaginal ultrasonografi ile değerlendirme yapılmalıdır­ma.

* Günümüzde genellikle vakum aspirasyon yöntemi ile küretaj yapılmaktadır­ma.Bu kullanılan vakum sistemi Karmen  kanülü olarak isimlendirilmektedir­. Bu sistemin uçları plastik olup kullanıldıktan sonra atılmalı ve tekrar kullanılmamalıdır­ma.

* Kürtaj genel anestezi ya da lokal anestezi uygulana­bilir­.Daha önce doğum yapmamış veya sezaryen  ile doğum yapmış hastalarda genel anestezi tercih edilir­.Lokal anestezi ile rahim ağzı­nın her iki yanına anestezik ilaç enjekte edildiği hal­de rahatsızlık hissi ve vakum esnasında ağrı duyula­bilir­. Kürtajın psikolojik etkisi de düşünüldüğünde genel anestezi tercih edilmektedir­.Genel anestezi bir anestezi uzmanı tarafın­dan verilmelidir­.Anestezi işlem kısa olduğu için 3-5 dakika sürer.Uyanma süresi genellikle 5 dakikadır­ma.İşlem sonrası 1 saat dinlenmenin ardın­dan anestezi etkisi geçtiği için hasta evine gidebilmekte ve normal yaşantısına dönmektedir­.

* İşlem öncesi mutlaka 6 saat açlık gerekir­. Su içilmesine de i­zin verilmez.

* İşlem jinekolojik masada muayeneyi takiben  yapılır­ma.

* Rahim ağzı­nın görülebilme­si için önce vajinal spekulum yerleştirilir­.Vagina ve rahim ağzı özel bir solüsyonla silinir­. Rahim tek dişli olarak isimlendirilen  bir alet ile tutulup çekilir ve düz hale getirilir­. Lokal anestezi uygulanacak ise bu işlemden  sonra lokal anestezik ilaç yapılır­ma. Genel anestezi uygulanan hastalar bu prosedürü başın­dan itibaren  hiç hissetmezler ve görmezler.

* Buji olarak isimlendirilen  aletler yardımı ile gebelik haftası­nın büyüklüğüne göre rahim ağzı genişletilir­. Daha önce doğum yapmış ve gebelik haftası küçük hamilelerde bu dilatasyon bazen  gerekmemektedir­.Kürtaj lokal anestezi ile uygulanana kadınlarda dilatasyon yani rahim ağzını açma süreci en  sıkıntılı ve ağrılı dönemdir­.

* Dilatasyonun yani rahim ağzını genişletmenin ardın­dan steril olan ve özel boyutlarda olan plastik kanüller ile rahim ağzın­dan girilerek rahim boşluğuna ulaşılır­ma.Kanülün ucu özel üretilmiş ve 60 santilitrelik vakum yaratan özel enjektöre monte edilir,enjektör ile negatif basınç sağlanarak rahim içindeki madde emilerek temizlenir­.Bu yöntem ile keskin,metal küretlerin kullanımı aza indirilmiştir­.Eskiden  keskin metal küretler ile yapılan kürtajlarda rahim delinmesi,yapışıklık riski daha fazla olmaktaydı. 10 haftanın altındaki kürtajlarda artık bu eski yöntem kullanılmamaktadır­ma. Keskin küretler ile yapılan kürtaj yalnızca tanı ve biopsi amaçlı yöntemlerde kullanılmakta olup doğru ve yeterli parça alınma­sı için şarttır­ma.

* Rahim içi temizlendikten  sonra tek dişli çıkarılır, çıktığı yerdeki kanama bir gazlı bez ile tampone edilerek kanama durdurulur. Vagina tekrar antiseptik solüsyonlarla ile yıkanıp spekulum çıkarılır­ma.

* Hasta kaldırılmadan rahim içi ultrasonografi ile parça kalıp kalmadığını anlamak için kontrol edilir­.

* Ağrı­nın daha sonra olmama­sı için kalçadan iğne ile veya makattan fitil ile ağrı kesici uygulanır

Kürtajdan sonra neler ola­bilir ve nelere dikkat edilmelidir?

* Antibiyotik,ağrı kesici ve gerekli görülürse kanama azaltıcı ilaçlar verilerek evine gönderilir­. Lokal anestezi ile 15 dakika, genel anestezi sonrası 1 saat sonrası hasta eve gönderilir­.

* Kürtajdan 1 hafta sonra ultrasonografi ile rahim kontrol edilir­.

* kürtajdan sonra kanama; genel­de 2-3 gün sonra adet tarzında fazla olmayan ve 10-15 gün devam eden  kanama başlaya­bilir, bu normaldir­.Telaşlanacak bir şey yoktur. Kanama olmama­sı da normaldir­.Kanama ile beraber genellikle az miktarda küçük pıhtılar düşebilir ve kanama ile beraber 1-2 gün devam eden  adet sancısına benzer ağrılar da ola­bilir­. Bu belirtilerin hepsi normaldir­.

* kürtajdan sonra adet kanama­sı işlemden  ortalama 4-6 hafta sonrası olmaktadır­ma.kürtajdan sonra adet gecikme­si olur ve 40 gün içinde adet görmez iseniz doktorunuzu aramalısınız.Kürtajdan sonra adet gecikme­si yeni bir gebelik anlamına da gelebileceği­ni unutmayın..

* kürtajdan sonra enfeksiyon olmama­sı için 2-3 hafta havuz ,deniz,jakuzi ve küvette banyo yasaktır­ma. Ayakta ılık duş şeklinde banyo yapıla­bilir­.

* kürtajdan sonra cinsellik ; kürtajdan sonra 2-3 hafta kadar cinsel ilişki önerilmemektedir.

Kürtajın riskleri nelerdir?
* Perforasyon (rahim delinme­si ): Gebe rahmi yumuşak olduğu için dikkatsizce yapılan sert bir hareketle delinebilir­.Risk gebelik yaşı büyüdükçe artmakla beraber vakum küretajlarda plastik kanüller kullanıldığın­dan ender görülür. çoğu kez delik küçük ve rahmin tepe kısmında olduğun­dan kanama olmaz ve kendiliğinden  kapanır­ma.Delinme alanı büyükse kanama olacağın­dan acil ameliyat ile alınma­sı gerekir­.

* Enfeksiyon: Hijyenik olmayan ortamda işlemin yapılma­sı veya bireyin kendi ihmali (hemen  kürtajdan sonra ilişki, havuza girme, antibiyotikleri düzenli kullanmama, dış ortamdan enfeksiyon alma gibi.) sonucu 5-6 gün sonra enfeksiyon gelişebilir­.Koruyucu antibiyotik önlem için kullanılmalıdır­ma.Fallop tüplerinde hasara,rahim içi tabakada yapışıklıklara neden  ola­bilir­.

* Gebeliğin devamı: Gebelik kesesi­nin rahim içinde görüntülenmeden  çok erken, 5 haftadan önce yapılan kürtajlarda meydana gele­bilir­. İşlem sırasında vakum ile kese çok küçük olduğu için alınamaz .Kontrol­de tespit edilir ve ikinci bir gebelik sonlandır­ma işlemi gerekir­.

* Parça kalma­sı (rest plasenta): Kürtajdan sonra kanamanın artma­sı ile anlaşılır­ma. Bazen  kanama 10-15 gün sonra görüle­bilir­.Bu nedenle kürtajdan sonra bir hafta sonra yapılan kontrol ultrasonografisi önemlidir­.Tedavi olarak işlem tekrarlanır­ma.

* Rahim içi kan birikme­si (hematometra): Ender görülür.Epey ağrılıdır­ma.Daha çok 8 haftadan büyük gebeliklerde veya yaşlı anne adaylarında görülür. Rahim toplayamaz ve rahim ağzı­nın kapanma­sı sonucu kan birikmesinden  meydana gelir­.Rahim ağzı­nın buji ile açılma­sı problemi çözer. ilaveten rahmin hızlı toplamasına yardımcı ilaçlar verile­bilir­.

* Başarısız küretaj: Önceden  yapılan rahim ağzında yara yakılması,konizasyon gibi işlemler, eski sezaryenlere bağlı veya doğumsal rahim kanalındaki şekil bozuklukları,çift rahim gibi anomaliler veya rahim kanalı­nın yapısını bozan myomlar gibi sebeplerden  dolayı rahim ağzı açılamaz ve teknik olarak küretaj gerçekleştirilemez.Ağızdan alınan veya rahim ağzına konan ilaçlar ile rahim ağzı­nın açılma­sı denenerek kürtaj tekrar denenebilinir­. Fakat tekrar başarısız olma ihtimali de göz önünde bulundurulmalıdır­ma.

* Asherman sendromu (yapışıklık): kürtajdan sonra kısırlık sebeplerinden  biridir ve rahim içi duvarlarında gelişen  yapışıklık sonucu adet miktarında azalma ,adet görememe halidir­.Kısırlığa neden  ola­bilir­.Rahim içi dokusunun keskin küretle kazınma­sı veya kürtajdan sonra enfeksiyon gelişme­si sonucu oluşur.Tedavi olarak spiral takılıp rahim içi­ni destekleyecek hormon ilaçları verilir­.Rahim filmi ile kesin tanı konur. Tedavi için gerekirse Histeroskopi uygulana­bilir­.

Anestezi­nin riskleri nelerdir?
* Lokal anestezi; ile yapılan kürtajda rahim ağzı tek dişli ile tutulu iken  ve dilatasyon (rahim ağzı­nın açılması) sırasında ani ağrıya bağlı tansiyon düşmesi,terleme ,fenalık hissi,bayılma oldukça sık görülmektedir­.Vakumun yarattığı çekilme hissi de karında kramp tarzına ağrı ve bulantı-kusmaya sebep olabilmektedir­.Bu gibi durumda kürtaja ara verilir veya hemen  bitirilerek hastanın ayakları yukarı kaldırılıp tansiyonun düzelmesine ve fenalık hissi­nin geçmesine yardımcı olunur. Ağrıya bağlı şok durumu dahi ola­bilir­. Hemen  hastaya damar yolu açılıp serum verilme­si ve gerekli ilaç ile destek tedavisi yapılma­sı gerekebilir­.Fakat bu kadar ileri derece şikayetler çok nadirdir . Daha çok lokal anestezi ile yapılan 7 hafta ve daha büyük kürtajlarda sık görüle­bilir­.

* Genel anestezi ; Riskleri hasta yaşı,genel sağlık durumu ,sistemik hastalık varlığı gibi etkenlere bağlıdır­ma.Genel anestezi uzman ve tecrübeli anestezi doktoru tarafın­dan uygulanmalıdır­ma.Kürtaj süresi­nin kısa olma­sı (3-5 dakika) ve yüzeyel anestezi yapılma­sı riskin çok fazla olmamasını sağlamaktadır­ma. Genel anestezi kürtajdan sonra genellikle hastalar anesteziden  uyanırken  bazen  bulantı- kusmaları olur veya psikolojik sebeplerden  dolayı ajite olup ağlayarak uyanırlar.

Doktorunuzu hemen  arayın!
* Gebelik sonlandır­ma sonrası evde fenalık hissi olursa
* Kanama çok fazla olup gittikçe artıyor ise
* Kürtajdan sonra 15-20 gün geçmesine rağmen  kanamanız hala adet vasfında devam ediyorsa ve azalmıyorsa
* Şiddetli kanama ile beraber olan kıvrandırır tarzda ağrılarınız olursa
* Hiç kanamanız olmayıp ağrılar çok şiddetli ve kramp tarzında ise
* Ateşiniz yükseliyor,kokulu akıntı, kanama ve kasık ağrılarınız varsa
* Gebelik belirtileri hala devam ediyorsa ve kendinizi iyi hissetmiyorsanız, huzursuz iseniz doktorunuzu arayınız!!

Kürtaj işlemi güvenli midir?
İstenmeyen  gebelik sonlandır­ma işlemi­nin güvenli olup olmadığı bizlere en  sık sorulan sorular­dan biridir­. Evet bu işlem eğer tecrübeli bir kadın doğum uzmanı tarafın­dan gerekli tüm özen  gösterilek uygulanırsa, olabilecek en  az risk ile güvenli bir şekil­de yapılabilmektedir­. Fakat maalesef bir çok kadın "ucuz kürtaj" olabilme amacı ile gerekli steriliteye ,ekipmana , tekniğe uyulmayan ve işlemin kimin dahi yaptığını bilmedikleri kliniklerde gereksiz riskler alarak bu işlemi yaptırmaktadırlar. Uzman ve tecrübeli doktorlar tarafın­dan tabii ki minimum risk ve güvenle uygulanabilmektedir­. Risk almak istemiyorsanız gebelik sonlandır­ma işlemi­ni güvenilir ve kimliği­ni bildiğiniz hekimlere yaptırın….

Kürtaj fiyatları, ücreti nedir?
Kürtaj fiyatları ve gebelik sonlandır­ma amaçlı yapılan kürtaj ücretleri yapan hekimin fiyat ve ücret politikasına göre değişkenlik göstermekte, yapılacak işlemin genel anestezi veya lokal anestezi ile mi yapılacağı da belirleyici olabilmektedir­.Kürtaj ücreti kadar bu işlemi yapan hekimin tecrübesi ve güvenirliliği de önemlidir­..

-doktornevra.com