Doku içerisinde bulunan herhangi bir bölgede iltihap oluşmasıdır. Halk arasında çıban da denir. Bazı mikroplar irin yapıcı özelliğe sahiptir. Bu mikroplar vücuttaki herhangi bir bölgedeki dokuda yerleşirse o bölgede içinde cerahat dolu bir boşluk oluşturabilirler. Apse, iltihabın bir çeşididir. Apseyi diğer iltihabi durumlardan ayıran özelliği, bulunduğun bölgedeki dokunun eriyerek içinin cerahat dolmasıdır. Bir yaralanma durumunda, bir damarın bağlanması ya da tıkanmasıyla birlikte ölü bir tabaka ortaya çıkar ve bu ölü tabakaya mikroorganizmalar yerleşşerek orada içi irin ile dolu bir boşluk oluşturabilirler.
İki çeşit apse vardır. Bunlar; Sıcak apse ve soğuk apsedir.
Sıcak apse: Bu apse türünde ateş yüksek olur. Ateş ile birlikte ağrı ve zonklama da görülür. Sıcak apse her durumda bir ya da birkaç mikroptan dolayı meydana gelir. Yani sebep mutlaka bölgedeki mikroorganizma varlığıdır. Sıcak apse kendisini dört önemli belirtiyle gösterir. Bunlar; sıcaklık, tende kırmızılık, ağrı ve şişkinlik görülmesidir. (Latince'de bu belirtiler Calor, Rubor, Dolor, Tumor olarak sıralanır). Apsenin etrafı sert, ortası ise yumuşak olur.
Soğuk apse: Bu apse türü verem hastalığında görülmektedir. Yani elimizde apsenin üzerine dokunduğumuzda sıcaklık algılayamayız ve elimizle dokunduğumuzda herhangi bir ağrı hissedilmez. Sıcak apsede olduğu gibi kesin iltihap belirtileri görülmez. Böyle olmasına rağmen şişlik açılırsa, içerisinde sıcak apsede olduğu gibi bir apse iltihabının bulunduğu görülür.
Soğuk apsenin iki özelliği bulunur:
İçerisinde irin yapan mikroplar bulunmaz ve irinleşme olmaz. Apsenin içeriği harab olmuş doku parçalarından oluşur. Apsenin kaynağı ile görüldüğü yer arasında her durumda doğrudan bir ilişki olmayabilir. Bu duruma örnek verecek olursak bel omurlarının soğuk apsesi hastalığı (pott hastalığı, omurga veremi ) kasıkta görülen bir apse ile ortaya çıkabilir.
Sıcak apseler cerrahi müdahale ile tedavi edilir. Cerrahi tedavide; apse yeri açılarak içerisindeki irin boşaltılır. Daha sonra antibiyotikli merhemler ve ek olarak hastaya uygun antibiyotik ilaçlar verilerek bölge mikroorganizmalardan arındırılmaya çalışılır. Soğuk apsenin tedavisinde ise verem ilaçlarından faydalanılır fakat böbrek veremi gibi bazı durumlarda olayın yayılmasını önlemek amacıyla cerrahi girişim yapılabilir.
Aramalar: apse nedir? abse nedir? apse ne demek? apsenin tedavisi nasıl olur? cerahat nasıl boşaltılır?