Kalp Hastalıklarının Nedenleri:
Çocuklarda kalp hastalıkları cins ve sıklık derecesi yönünden yetişkinlerdekinden oldukça farklıdır. Burada doğuştan olan kalp bozukluklarıyla, sonradan oluşan kalp hastalıkları söz konusudur. Muayene yöntemleri, örneğin, dokunularak bulgu, dinleme, röntgen muayenesi, elektrokardiyografi, fono-kardiyografi, ekokardiyografi gibi özel kalp hastalıkları teşhisi için gerekli modern tedbirler alınarak (boya maddelerinin testi, kalp sondası) geliştirilmiştir.
Karıncıklar bölme kusuru (ventriküler septal defekt) - (sol üstteki resim);
Kulakçıklar bölme kusuru (atrial septal defekt) - (sağ üstteki resim);
Açık aorta akciğer arteri (sol alttaki resim);
Karıncık bölme kusuru, akciğer arteri darlığı (stenoz), fallot tetralojisi gibi birçok bozukluklar bir arada - (sağ alttaki resim).
Doğumsal Kalp Bozuklukları
Bunların nedenleri, embriyonal ya da foetal gelişim döneminde fetüsün yapısında gecikme nedeniyle oluşan hatalı yapı ve doğumdan sonra dolaşım sistemindeki bozukluklar olabilir. Kalplerinde doğumsal bozukluk olan çocukların yaklaşık olarak üçte biri doğumdan sonraki ilk ayda, yarısından çoğu da ilk yıl içinde ölmektedir. Bu sayıdan da erken teşhis ve erken tedavinin önemi anlaşılmaktadır. Bugün, geliştirilmiş modern kalp cerrahisi olanakları, erken teşhisi ve tedaviyi kolaylaştırmaktadır. Sık rastlanan doğumsal kalp ve damarlardaki bozuklukları üç gruba ayırmak mümkündür:
1. Kalbin sağ ve sol bölümleri arasında doğmalık kalp bozuklukları:
Bu grupta doğmalık kalp kapakları darlığı (stenoz) ile akciğer arteri darlığı bulunur. Bunlar, bugün belli koşullarda açık kalp ameliyatıyla giderilmektedir.
2. Kalbin sağ ve sol bölümleri arasında ya da aort ile akciğer arteri arasında kısa devre bağlantısı olan, doğmalık kalp bozuklukları:
Burada kan, anormal bir bağlantı nedeniyle, özellikle, sol atardamar tarafından, sağ toplardamar tarafına yönelik bir akım yolu izler (sol-sağ devresi). Bu devre, kalbe yakın büyük venler arasında (açık aort-akciğer arteri) kalbin kulakçıklarında (atrium septal defekt) ya da karıncıklar kısmında (ventrikül septal defekt) olabilir. Kalpteki bu bozukluklar, çoğu kez sağ kalpte ve dolayısıyla da akciğere giden duvarlarda fazla kan birikimine neden olur.
3. Kalbin sol ve sağ bölümleri arasında kasın devre bağlantısı olan ve kısmen karışık birkaç yapı hatası olan doğmalık kalp bozuklukları:
Bunlarda kanın akım yönü sağdan sola doğrudur (sağ-sol devresi). Kalplerinde bu tür bozukluk olan çocuklarda sağ kalpteki sağ toplardamar kanın, sol kalpteki atardamar kanına ve aorta'ya geçişi sonucunda deri ve müköz doku mavi bir renk alır (mavi hastalık). Bu tür kalp bozuklukları ağır ve hayatî tehlikesi olan, doğmalık kalp bozukluklarındandır. Giderilmesi oldukça tehlikeli bir ameliyatı gerektirmektedir.
Sonradan Oluşan Kalp Hastalıkları
Sonradan oluşan kalp hastalıkları arasında romatizmal kalp hastalıkları (angina pektoris) neden olabileceği tehlikeler yönünden çok önemlidir. Kalp iç yüzeyindeki romatizmal ya da daha seyrek görülen diğer iltihaplardan (endokardit) sonra kalbin çeşitli kapaklarında bozukluklar (kapak hastalıkları) oluşur. Bu durumda kalp kapakları ya daralır ya da iyi kapanmaz. Romatizma ya da bakteri, yani virüs toksinleri nedeniyle oluşan kalp kası iltihabı (myokardit) ya da kalp kesesi iltihabı (perikardit) ya ayrı olarak ya da kalp iç yüzeyi iltihabıyla birlikte görülebilir.
Belirtileri:
Kalp bozukluklarının doğumsal ya da sonradan oluşmasına bağlı olarak, hastalık belirtileri de farklıdır. En sık görülen hastalık belirtisi, kalp sesleridir. Doktor, kalp seslerini ya koruyucu muayeneler ya da çocuğun hastalığı sırasında kalbini dinlerken duyabilir. Tabi, çocukta duyulan her kalp sesi, hastalık belirtisi olarak kabul edilemez. Çocukluk döneminde, normal olarak tehlikesiz olabilecek kalp sesleri duyulabilir. Bunların kalp hastalıklarıyla ya da bozukluklarıyla hiç bir ilgisi yoktur.
Kalp Atışlarındaki Bozukluklar
Ağır kalp atışları (bradikardi), hızlı kalp atışları (taşikardi), solunum düzensizliği (respirasyon ritmi) ya da kalbin vaktinden önce kasılması (sistol) ve diğerleri çoğunlukla tehlikeli değildir. Ama, uyarı merkezinde ya da uyarıyı kalbe götüren yollarda oluşan bozukluklar üzerinde ciddi olarak durulması gerekir. Çünkü, bu bozukluklar kalp çalışmasının düzenini bozar.
Kalp Yetmezliği
Kalp yetmezliği sağ ve sol kalpte olabilir. En sık görüleni, mitral ya da aort kapakları hastalığı, koroner yetmezliği ya da yüksek kan basıncı (hipertansiyon) sonucu görülebilen sol kalp yetmezliğidir. Sol kalp yetmezliğinde solunum darlığı, sağ kalp yetmezliğinde karaciğer büyümesi ve su toplaması (ödem) görülür.
Kalp Yetmezliğinin Tedavisi:
Doktor, kalp yetmezliğinde kalp kaslarını kuvvetlendirici ve böbreklerden su atımını hızlandırıcı ilaçlar verir. Bundan başka, hastanın tam bir dinlenmeye ihtiyacı vardır. Tedavi, bir doktor kontrolü altında yapılmalıdır. Doğumsal olan bir kısım kalp bozuklukları bugün ameliyatla düzeltilebilmektedir. Kronik kalp hastası bir çocuğun vücut gelişmesi iyice gerileyebilir. Bu çocukların tıbbi yönden korunması, geniş kapsamlı ve çok yönlü bir tedavi planı uygulanmasını gerektirir. Bu plana göre, tedavinin düzenli bir şekilde, sürekli kontrol altında sürdürülmesi gerekmektedir.
