Difterinin Nedenleri
Özellikle çocuklar için tehlikeli bir bulaşıcı hastalıktır. Difteri basilleri zehir salgılarlar. Neden oldukları hastalıkların tehlikesine ve yaygınlığına göre difteri basillerini üç tipe ayırmak mümkündür. Difteri basilleri, yalnızca lokal doku reaksiyonları oluşturmakla kalmayıp, salgıladıkları zehirler nedeniyle az ya da çok etkili genel zehirlenmelere de yol açabilirler. Difteri hastalığı herhangi bir yaş grubuna özgü bir hastalık değildir. Koruyucu aşı aracılığıyla bugün difteri vakalarına çok ender olarak rastlanmaktadır.
Difteri Nasıl Bulaşır?
Hastalık, difteriye yakalanmış ya da hastalığa karşı bağışık olan portörlerin aracılığıyla, damlacıklarla ya da çok ender olarak, basillerin bulaşmış olduğu eşyaların elden ele dolaşmasıyla geçer. Hastalığın ortaya çıkıp çıkmaması, çocuğun o sıradaki vücut direnme gücüne bağlıdır.
Kuluçka Süresi
Genellikle 2-7 gündür.
Difterinin Belirtileri
Lokal hastalık belirtileri genellikle boğazda, bademciklerin şişmesi ve sarımtırak, cerahatli bir tabakayla kaplanması şeklinde görülür. İltihaplı tabakanın bademciklerin üzerinden kaldırılmasına çalışılması halinde hafif kanama olur. Difteri örtüsü için en ayırıcı faktör, iltihabın civardaki dokuyu ve boğazın iki yanını sarmasıdır.
Bademciklerin iltihaplanıp şişmesi yanında, lenf bezleri de şişer ve ağrı yapar. Gırtlak difterisinin kendisine özgü, tatlımsı bir kokusu vardır. Bebeklik döneminde, difteri basilleri burun bölgesine yerleşirler (burun difterisi). Bu durumlarda, kanlı ve iltihaplı nezleye rastlanır. Difterinin başka türleri de vardır (göz, göbek, yara difterisi).
Ağır, zehirli difteri vakalarında lokal belirtiler daha belirgindir, iltihaplı doku kahverengimsi ve pis kokuludur. Boyun civarında ve lenf bezlerinde ödem görülür. Şişkinlikler, boğazın daralmasına ve ses kısıklığına neden olur.
Difteri hastalığı ne kadar şiddetli olursa, vücuttaki genel belirtiler de o kadar şiddetli olur. Hastanın ateşi 38 derece civarındadır. Daha yüksek ateş, hastalığın şiddetli olduğunu gösterir. Vücudun genel sağlığı çoğunlukla kötüdür. Şiddetli ve zehirli difteride kusma, renk solukluğu, halsizlik ve bunlara ek olarak da kimi zaman deri ve müköz dokuda kanamalar görülür.
Hastalığın Seyri ve Komplikasyonları
Boğaz difterisi zamanında teşhis edilmez ve tedavi yapılmazsa, ya da hastalığın nedeni olan basil habisse, difteri örtüsü gırtlağa kadar yayılabilir. Bu takdirde, soluk alma zorluğu, ses kısıklığı görülür ve boğulma oranı yüksektir. Kana karışan difteri basillerinin zehirleri kalbi, dolaşım sistemini, böbrekleri ve sinir sistemini felce uğratabilir.
Difterinin Tedavisi
Difteri şüphesinde hemen doktor tedavisine başlanmalıdır. Yatak istirahati mutlaktır. Hasta, tecrit edilmelidir (sağlıklı kişilerden uzak tutulmalı). Bu nedenle, hastalığın ilgili sağlık kuruluşlarına ihbarı zorunluğu vardır.
Korunma
Hastanın sağlıklı kişilerden uzak tutulması, çevresinin kontrol altına alınması, gibi tedbirlerle hastalığın yayılması önlenir. Difteri aşısı, hastalığı kesinlikle önlemektedir. Hastalığa yakalanmış olmaları muhtemel bulunan çocuklara bir tedbir olarak difteri seromu verilebilir.
