Kızamığın Nedenleri:
Kızamık virüslerinin neden olduğu kısa süreli mikrobik bir hastalıktır. Bütün dünyaya yayılmıştır. Virüsün bulaşma yeteneği fazladır. Kızamık virüsünü almış olan 100 çocuktan 95'i, daha önce kızamık geçirmemişler ise hastalığa yakalanırlar. Bütün çocukların hemen hemen %100'ü on altı yaşından önce kızamığa yakalanırlar. Eğer anne, kızamık geçirmişse, yeni doğmuş bebek, plasenta ile aktarılan antikorlar nedeniyle korunmuş olur. Ancak, 4. aydan sonra bebeğin kızamığa yakalanma ihtimali vardır. Kızamık her mevsimde, ama özellikle kış mevsiminde daha sık görülür.
Kızamık Nasıl Bulaşır?
Hastalık, yalnızca hasta kimsenin aracılığıyla ağızdan çıkan damlacıklarla bulaşır. Kızamık, birkaç metre uzaklıktan, hatta kapalı yerlerde, bir odadan diğer odaya bile sıçrayabilir (uçan enfeksiyon). Bundan ötürü, okullarda ve çocuk yuvalarında kütle halinde hastalanmalara çok kolay rastlanır. Hastalığın aracılarla, örneğin, yetişkin kimseyle ya da eşyalarla dolaylı olarak nakli mümkün değildir. Hastalığın bulaşma yeteneği, ilk hastalık belirtileriyle başlar, yani hastalık virüsünün alınışından ancak 8 gün sonra bulaşır. Derideki belirtiler kaybolunca artık bulaşma tehlikesi de kalmamış demektir.
Kuluçka Devri:
Ön safhaya ait ilk hastalık belirtilerinin ortaya çıkışına kadarki süre 9-11 gündür. Derideki belirtiler 13-15 gün içinde başlar.
Kızamığın Belirtileri:
Ateş yüksektir. Anjin, nezle, öksürük, gözkapaklarının iç zarında iltihaplanma görülür. Bu iltihap nedeniyle çocuk, ışıktan rahatsız olur (önsafha). 1-2 gün sonra yanağın iç yüzünde beyaz renkte lekeler (koplik lekeleri) ortaya çıkar. 4. gün ateş düşer. Daha sonra ateş yeniden yükselir. Kulakların arkasında, deride kızamık döküntüsü başlar. Yüze, sırta, kol ve bacaklara yukardan aşağıya doğru yayılır. Döküntüler büyük lekeler halindedir, kolayca fark edilir ve lekeler birleşme yatkınlığı gösterir. Renkleri kahverengimsi kırmızıdır. 3-4 gün sürer (döküntü safhası). Daha sonra lekeler geldikleri sırayı izleyerek yukardan aşağıya doğru kaybolur. Daha birkaç gün kahverengimsi lekeler görülebilir, ama bunlar yalnızca küçük kepekler halindedir.
Komplikasyonları:
Genellikle, vakaların çoğunluğunda herhangi bir komplikasyon görülmez. Birkaç hafta sonra çocuğun artık ateşi yoksa, çoğunlukla komplikasyon da yok demektir. Ama ateş bu süreden sonra da hala sürüyorsa ya da yeniden yükselirse, o zaman komplikasyonlardan (akciğer, ortakulak, gırtlak, beyin iltihapları) korkulmalıdır. Kızamık nedeniyle vücut direncinin azalması sonunda diğer enfeksiyöz hastalıklar ortaya çıkabilir (difteri, kızıl, tüberküloz, vb.). Bazen komplikasyon yapmayacak gibi görünen kızamık, hiç bir belirti göstermeden merkez sinir sistemini etkileyebilir. Bunun sonunda da psikolojik bozukluklar ve zeka gelişiminde aksamalar görülebilir.
Kızamığın Tedavisi:
Hasta, nezleli kimselerle temas ettirilmez. Kesin yatak istirahati ve öksürük için ilâç verilir. Temiz hava yarar sağlar. Ateş düşürücü ilaçlar, aynı zamanda yatıştırıcı ve ağrı dindirici olarak da etkindir. Yüksek ateşte bacaklar ıslak bezle sarılabilir. Hastalığın ortaya çıkmasından sonra mutlaka bir doktor çağırmalıdır.
Kızamıktan Korunma:
Hastalığın bulaşmasından sonraki ilk günlerde yüksek dozda gamma globülin verilerek pasif bağışıklık sağlanabilir. Bu, zayıf bünyeli, saralı ya da başka bir hastalığı olan çocuklar için çok önemlidir. Kızamık koruyucu aşısı için iki tip aşı maddesi kullanılmaktadır: Aktif hale getirilmiş kızamık ölü aşı maddesi ve zayıflatılmış kızamık canlı aşı maddesi.
