HASTANEDE BULAŞICI HASTALIKLARIN İZOLASYONU
Bir enfeksiyonun hastadan hastaya veya hastadan sağlık çalışanlarına bulaşmasını engelleyecek en etkin önlem, izolasyon işlemidir. Nozokomial (Bulaşıcı-zarar verici) etkenlerin geçişi üç mekanizmaya bağlıdır:
1- Temas
Deriden deriye temas yolu ile geçiş olur.
a. Direkt temas: El sıkışma, hasta yıkama, vs.
b. İndirekt temas: Kontamine termometre, stetoskopların vs. kullanılması.
Temas izolasyonunun sağlanması:
1. Hastanın yerleştirilmesi: Temas izolasyonu gereken hastaların tek kişilik odalara yerleştirilmesi uygundur. Bu mümkün değilse aynı mikroorganizma ile kolonize ve/veya enfekte olan hastaların aynı odaya yerleştirilmesi önerilir (cohorting). Tek kişilik oda veya hastaların gruplandırılamadığı durumlarda temas izolasyonu gereken hastalara yaklaşım konusunda enfeksiyon kontrol bölümünden yardım istenmesi uygundur.
2. Eldiven ve El dezenfeksiyonu: Temas izolasyonu uygulanan hastaların odasına girerken hasta ile ya da hasta çevresindeki her tür yüzey ile temas öncesinde temiz, steril olmayan eldiven giyilmelidir. Hastanın odasını terk etmeden hemen önce eldivenlerin çıkarılması ve ellerin antimikrobik bir ilaçla yıkanarak ya da su içermeyen alkollü el antiseptikleri kullanılarak dezenfekte edilmesi gerekir. Hasta bakımı sırasında yoğun kontaminasyona neden olabilecek işlemleri takiben (dışkı ve enfekte yaraların drenajı ile doğrudan temas) eldivenler değiştirilmelidir.
3. Önlük: Hasta ile veya odasındaki yüzeyler ile temasın fazla olmasının beklendiği durumlarda hastada idrar veya dışkı inkontinansının olması, ileostomi, kolostomi veya açık drenaj varlığında hasta odasına girerken ya da hastaya bakım verilmesi sırasında eldivene ek olarak steril olmayan temiz bir önlük giyilmesi gereklidir. Önlük hasta odasını terk etmeden hemen önce çıkarılmalıdır.
4. Tıbbi cihazlar: Temas izolasyonu uygulanan hastalar için kullanılan her türlü tıbbi cihazın diğer hastalar ile ortak kullanımından kaçınılmalı, ortak kullanım gerekiyor ise bu aletler diğer hastalar için kullanılmadan önce temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.
2- Damlacık
Öksürme, hapşırma, konuşma veya bronkoskopi, aspirasyon gibi invaziv işlemler sırasında 5µm'den büyük olan damlacıklar ile mikroorganizmanın bulaşması yoludur. Büyük damlacıklar havada uzun süre kalamaz ve bulaş olabilmesi için genellikle yakın temas gerekir (1m den kısa). Ortamın havalandırılması veya özel havalandırma işlemleri bu yolla bulaşı önlemede etkisizdir.
Damlacık izolasyonunun sağlanması:
1. Damlacık izolasyonu gerektiren bir durum saptandığında veya şüphelenildiğinde hasta tek kişilik bir odaya yerleştirilmelidir. Buna olanak yoksa aynı mikroorganizma ile enfeksiyonu veya enfeksiyon şüphesi olan kişilerin aynı odaya yerleştirilmesi önerilir(cohorting). Her ikisi de uygulanamazsa enfekte hasta ile diğer hastalar ve ziyaretçiler arasında en az 1m uzaklık kalacak şekilde yerleştirme yapılmalıdır.
2. Hastaya 1 metreden az yaklaşacak herkesin maske takması gereklidir.
3. Hasta yer değiştireceği zaman maske taktırılmalıdır.
3- Solunum
Öksürme, hapşırma, konuşma veya bronkoskopi, aspirasyon gibi invaziv işlemler sırasında 5µm'den küçük olan damlacıklar ile mikroorganizmanın bulaşması yoludur. Ortamın havalandırılması ve özel havalandırma sistemlerinin kullanılması gerekir.
Solunum izolasyonunun sağlanması:
1. Solunum izolasyonu gerektiren bir durum saptandığında veya şüphelenildiğinde hasta tek kişilik bir odaya yerleştirilmeli ve kapı kapalı tutulmalıdır.
2. Hasta odasına giren herkes maske takmalıdır.
3. Hasta yer değiştireceği zaman maske taktırılmalıdır.
Konuyla ilgili aramalar: Temas izolasyonu, damlacık izolasyonu, solunum izolasyonu