Epilepsi (Sara hastalığı)
Epileptik nöbet nedir?
Epileptik nöbet, beynin normal aktivitesinden değişik olarak bazı zamanlar ortaya çıkan, artmış elektriksel aktiviteye bağlı olarak, beyin hücrelerinin (nöronların) normal işlevlerini yapamadığı geçici bir haldir.
Epileptik nöbetler esnasında nöronların aşırı şekilde uyarılışı neticesinde artmış aktivite görülmektedir. Bu aşırı uyarılma neticesinde uyarılan beyin bölgesinin yerine göre değişen nörolojik belirtiler izlenir; örneğin bu alan frontal lobda motor kortekste ise vücudun bir kısmının ya da tümünün kasılması, görme korteksinde ise ışık çakmaları ya da görsel halüsinasyonlar, koku bölgesinde ise koku halüsinasyonları, duysal kortekste ise duysal belirtiler izlenmektedir. Epileptik nöbetler neticesi meydana gelen nörolojik belirtiler tipik olarak saniye* dakikalar içinde geçer.
Epileptik nöbet türleri temelde üç alt gruba ayrılabilir. Bunlardan ilkinde epileptik uyarılma beynin tümünde aynı anda ortaya çıkar. Bu duruma jeneralize nöbet ismi verilir. İkincisinde nöbet yalnızca bir alanda ortaya çıkar ve hastalarda nöbet esnasında bilinç kaybı gelişmez. Bu tür nöbetlere kolay nöbet ismi verilir. Son olarak, birtakım hallerde da nöbetler kolay nöbet olarak başlar ve kısa bir zamanda beynin tümüne de yayılır. Bu durumda başlangıçta olmayan bilinç kaybı kısa süre sonra ortaya çıkmaktadır. Bu tür nöbetler ise ikincil jeneralize nöbet adını alır.
Kısacası her epileptik nöbette bilinç kaybı yaşanmaz. Bazı hallerde da bilinç kaybı olsa bile hastalar bayılarak yere düşmezler. Bu hallerde hasta nöbet geçirirken çok yakınında bulunan kişiler bile nöbet geçirdiğini anlamayabilir.
Epilepsi nedir?
Epilepsi epileptik nöbetlerin izlendiği nörolojik bir rahatsızlıktır. Bir hastaya epilepsi tanısının konuşu için, birtakım özel haller dışında, en az 2 epileptik nöbetin izlenmesi gerekiyor.
Epilepsinin görülme sıklığı nedir?
Bir kişinin yaşamı boyunca en az bir epileptik nöbet geçirme olasılığı yaklaşık olarak %3’tür. Lakin bu hastaların yalnızca beşte biri epilepsi hastası olmaktadır. Toplumda her 1000 kişinin yaklaşık olarak 6'sında epilepsi hastalığı bulunur.
Epilepsinin sıklığı yaş ile de farklılık gösterir. Hastalık çocuk ve yaşlı olmak üzere iki uç yaş grubunda daha sık olarak izlenmektedir. Epilepsi sıklığı 20 yaş ve daha küçük gençlerde %1 iken, 70’li yaşlarda %3’tür.
Epilepsi sebepleri nedir?
Epilepsi hastalığı birçok farklı neden neticesinde ortaya çıkabilmektedir. Bunlar içinde en fazla izlenilen sebepler; beyin tümörleri, menenjit ve ensefalit gibi beyin enfeksiyonları, beyin damar tıkanıklıkları ve kafa yaralanmalarıdır. Bunlar haricinde kalıtsal hastalıklar, birtakım nörolojik sendromlar, metabolik hastalıklar ve Alzheimer Hastalığı ve benzeri beynin dejeneratif hastalıklarının gidişatında da epilepsi hastalığı ortaya çıkabilmektedir.
Özet olarak, beyinde epilepsinin izlemlenmesi için ya anatomik ya da metabolik bir genetik bozukluğun olması gerekiyor. Gerçekte anatomik farklılıklar da beynin normal metabolizmasını bozdukları için epilepsi hastalığını ortaya çıkarmaktadır.