Vücudumuzda ki organ sistemlerinden biri olan üriner sistem; böbreklerden, üreterden, mesane ve üretradan oluşmaktadır. Erkeklerde prostat ve testisler, kadınlarda vajina ve rahim bu sistemle yakın olarak ilişkisi olan organlardır.
İdrar Yolları Enfeksiyonun Nedenleri Nelerdir?
Normal şartlarda idrarda bakteri bulunmaz. Bakteriler genellikle makat bölgesinden gelerek buradan idrar yolu arayıcılığıyla mesaneye geçerler. Buradan da yukarı doğru ilerleyerek böbreklere ulaşabilir. Bazı mikroorganizmalar ise cinsel temas yoluyla kişinin eşine de geçebilir. İdrar yıkayıcı özelliğe sahiptir. İdrarın bu etkisi ve kişinin bağışıklık sistemi enfeksiyondan kendisi korur. İdrarın mikrop öldürücü etkisi azalırsa veya bağışıklı sisteminde bir zayıflık olduğu için vücut direnci düşerse enfeksiyon vücuda yerleşir.
Kadınlar (idrar yollarının anatomik yapısından ötürü), çocuklar, gebeler, diyabet hastaları, üriner sistemlerinde taşı bulunan hastalar, idrarını uzun zaman tutanlar idrar yolları enfeksiyonlarına daha kolay yakalanırlar. Kadınlarda alt idrar yolu enfeksiyonunun en fazla görülen türü basit sistittir. Bu vakaların %80'den fazlasında sorumlu Escherichia coli bakteri türüdür. Özellikle de cinsel açıdan aktif dönemdeyken %5-15 oranı ile "Staphylococcus saprophyticus" ikinci sıklıkta görülen tetikleyicidir. Nadiren "Klebsiella" türleri ve diğer bağırsak bakterileri de buna etken olabilmektedir.
Alt İdrar Yolları Enfeksiyonun (Sistit) Nedenleri:
Kadınlarda sürekli tekrarlayan sistitin nedeni vajinadan mesaneye gelerek yerleşen bakteriler olabilmektedir. Üriner sistem enfeksiyonlarında %85 Escherichia coli, %10-%15 Enterobacter, Klebsiella, Proteus, Pseudomonas ve Enterococcuslar’dır. Tüm bu bakteriler gaitada (dışkıda) bulunmaktadır. Dışkının üretra ağzına geçmesiyle bu bakteriler idrar yollarına geçerler. Ayrıca vajinanın yakın olmasından ötürü buraya "Trichomonas vaginalis" 'de yerleşebilir.
İdrar Yolları Enfeksiyonun Belirtileri:
Ateş, titreme, bel ağrısı, bulantı, kusma ile aniden belirir. Ardından dizüri (idrar yaparken zorlanma veya idrar yaparken ağrı olması) ve pollaküri (günde 5 defadan fazla sıklıkla idrara çıkma) görülür. Göbek altında ağrılar olmaktadır. Toplam idrar miktarı normal ya da normalden fazla olabilmektedir. İdrar görüntüsü bulanık ve bazen idrarda kan (hematüri) olabilir.
Ürokültür Yapılması Tekniği:
Dış genital bölge önden arkaya doğru temizlenir ve daha sonra önce bir miktar idrar yapılır. Daha sonra 10 ml kadar idrar steril kaba yapılır.
İdrar Yolları Enfeksiyonunda Laboratuvar Bulguları:
İdrardan alınan numune belli seyreltmelerle agarlı ortama ekilerek izlenir. Bundan sonra idantifikasyon ve antibiyotik duyarlık tetkikleri yapılır. İdrar kültürü alındığında; idrarda laboratuvar ortamında 1ml’de 100.000' den fazla bakteri bulunursa, bu enfeksiyon olduğu anlamına gelir.
İdrar Yolları Enfeksiyonunun Tedavisi:
Dinlenme (yatak istirahatı), bol su içmek, kahve ve alkolden uzak durmak, analjezik ve antibiyotik gibi tedavi metodları kullanılır. Antibiyotik veya anti bakteriyel bir ilaç vermeden evvel kültür için idrar alınmalıdır. Daha sonra gelen anti biyogram sonucuna göre uygun antibiyotik seçilir. Tedavi şekli; enfeksiyonun yaratmış olduğu klinik belirtilerin giderilmesinin yanısıra idrarın sterilleşmesine dayanır.
