Bademcik rahatsızlığı, genellikle, streptokok türünde mikroptan, veya bir virüsten kaynaklanmaktadır. Bu nedenle bademcikler şişerek iltihaplanır. Vücuda ağız yoluyla girebilecek mikropları engelleyen, onlarla mücadele eden, sonunda şişerek nefes yolunu kapatacak hale gelen bademcikler, vücudun ilk savunma hattını teşkil ederler. Böylece şişen bademcikler "boğaz ağrısı ve ateş" oluştururlar. Bezlerin şişmesini hazırlarlar. Bu iltihaplanmadan, burnun arkasındaki "adenoisler de" etkilenebilir. Bir yaşın altındaki bebeklerin bademcikleri ender rahatsızlanır. Bademcik iltihabına daha çok, bademcik ve "adenoidleri" büyümüş, mikrobik ortama yeni giren okul yaşlarında sık rastlanır. İltihaba karşı zamanla direnç artıp, adenoidler küçülünce bademcik rahatsızlığı da azalır. Çocuklar on yaşlarına doğru bademcik rahatsızlığından kurtulurlar.
BADEMCİK İLTİHAPLANMASININ ÖNEMİ
Sağırlığa kadar varabilen "ortakulak" rahatsızlığıyla birlikte olmadıkça önemli değildir. Çok özel durumlarda, "nefrit" "mafsal romatizması" gibi olumsuz durumlara sebep olmaktadır.
BADEMCİK İLTİHABININ BELİRTİLERİ
• Boğaz ağrısı, yutkunma güçlüğü yaratacak aşamada olabilir.
• Kırmızı ve şişmiş bademcikler sarı lekelere neden olabilir.
• 38°C üzerinde ateş.
• Boyunda şişmiş bezeler.
• Adenoidler de etkilenmişse, ağızdan nefes alma, horlama genizden konuşma başlayabilir.
• Ağız kokusu.
BADEMCİK İLTİHABINDA ÖNCELİKLE NE YAPILABİLİR?
1. Çocuğunuz boğaz ağrısından yakınıyorsa, yutkunmasında zorluk varsa, iyi bir ışıkta başını geriye iterek boğazını inceleyerek "aaaa" demesini sağlayın. Bu esnada bademcikler açığa çıkacak ve kızarmış haliyle, üzerindeki sarı lekeler (varsa) görülebilecektir.
2. Çocuğunuzun ateşini ölçün.
3. Çocuğunuzun boynunun alt yanlarında ve çene altında parmaklarınızı gezdirerek, bezlerinin şişip şişmediğini kontrol edin. Şişmiş bezler, deri altında büyük bezelye şeklinde elinize gelir.
4. Çocuğunuzun yaşı uygunsa, kulak ağrısı var mı diye sorun. Çocuğunuz çok küçükse kulaklarından birini ovuşturup çekiştiriyor mu diye bakın. Kulakta bir akıntı olup olmadığını kontrol edin.
5. Boğazını rahatlatmak için bol bol serin meşrubat içirin.
BADEMCİK İLTİHABI İÇİN DOKTORA BAŞVURMALI MIYIZ?
Bademcik iltihabından kuşkulanıyorsanız, derhal bir hekime danışınız.
DOKTORA GİDİLDİĞİNDE DOKTORUN YAPACAKLARI NELERDİR?
* Doktor, çocuğunuzun boğazından kültür (balgam) alıp bunu laboratuvarda inceletecektir. Bu acı vermeyen bir işlemdir. Bakteriyel bir iltihaptan kuşkulanıldığında çocuğunuza antibiyotik ilaç verebilir. Virüsten kaynaklanan bademcik iltihapları için verilecek bir ilaç yoktur.
* Doktor, çocuğunuzun kulaklarını da muayene ederek, kulak iltihabı olup olmadığını anlamaya çalışır, iltihap varsa antibiyotik verecektir.
* Sık sık bademcik iltihabı söz konusu olduğunda veya "adenoidler" büyümüşse, bunun sonucunda orta kulak iltihabı sık sık görülüyorsa, doktora danışmanız gerekebilir. Doktor ameliyata karar verebilir. Bu kararın alınmasında şu hususlar gözönünde tutulur:
1) 4 yaşından küçüklerde bu ameliyat çok seyrek yapılır.
2) Bademcik iltihabının başlangıcı, bunun tekrarlanması, önemli hususlardır. Doktorlar ameliyat kararından önce iki yıl beklemeyi yeğlerler.
3) Çocuk üzerindeki etkileri: Rahatsızlık çocuğun okuldan kalmasına neden oluyorsa, sağlığını bozacak kadar sık sık tekrarlanıyorsa, rahat uyumasına engel oluyorsa ameliyat önerilebilir.
ÇOCUĞUNUZ İÇİN SİZ NELER YAPABİLİRSİNİZ?
* Çocuğunuzun ateşi çıkmışsa, ılık bir odada istirahat ettirin ateş halinde uygulanan sünger tedavisini tatbik edin.
* Bol sulu içecekler verin, idrarla çıkış yapabilsin.
* Yutma güçlüğü varsa sıvı yiyecekleri artırın, yemeye zorlamayın, yoğurt, muhallebi, dondurma gibi şeyler verin.
* Gargara yapmak, mikrobu, boğazdan orta kulağa taşıdığı için, boğaz ağrısı halinde gargara yapmayınız.
Aramalar: tonsilit nedir? akut tonsilit ne demektir? bademcik iltihabının tedavisi, bademcik neden büyür, bademcik niçin şişer, çocuğumun bademcikleri şişmiş nasıl geçer
