SOĞAN
Evimizde soframızdan eksik etmediğimiz soğan, sarımsağın da akrabasıdır. Şifaları bakımından soğan ve sarımsak birbirlerine pek benzerler. Sizin açınızdan birinin diğerine göre tercih nedeni yoksa mutfağınızda bu iki şifalı bitkiyi sırayla kullanabilirsiniz. A vitamini, B vitamini ve C vitamini ihtiva eder. Bunun yanısıra kalsiyum, potasyum, sodyum, magnezyum, fosfor, iyot ve kükürt minerallerini de bünyesinde bol miktarda bulundurur.
Soğan, sarımsaktan daha az keskindir. Hatta kırmızı soğanlar oldukça tatlı olurlar. Birçok sebze piştiğinde vitaminlerinin önemli bir kısmını kaybettikleri halde soğan vitaminlerinin fazlasını korur. Fakat tavada kızarttığınızda bu geçerli değildir. Yemeklerinize doğrudan doğruya pişirmek için koyun ya da fırına verin. Soğanı çiğ yemeyi seviyorsanız bu şekilde yemeniz daha makul olacaktır.
SOĞANIN FAYDALARI
Eski topraklar tarlaya giderken yanlarında koca bir baş soğan götürürlermiş. Çift sürme, çapa, hasat, bağ bozumu gibi ağır işler arasında somun ekmeğe soğan katık edip yerlermiş. Soğanı yedikleri zaman yorgunluk nedir bilmezlermiş. Yani işin özü soğan insana güç ve enerji verir.
Soğanın cinsel gücü arttırdığı da söylenir. Sabahlara kadar eğlenenler için gece alemlerinin baş yemeği soğan çorbasıdır.
Kanı ve organizmayı temizleyici özelliğiyle soğan, kadınların da cildini güzelleştirir. Bu bakımdan aşk hayatında yeri büyüktür. Fakat güzel kadınlar tenlerini güzelleştirmek için soğan mı koksunlar? Günümüz kadınlarının soğan ve sarımsaktan kokuları nedeniyle vazgeçmelerine hiç gerek yoktur. Peki ya bu soğan kokusu nasıl geçer? Eczanelerde ağız kokusunu giderici, naneli ve mentollü bir çok ürün vardır. Dünkü yazımda yazdığım sarımsak kokusunu gidermek için anlattığım maydanoz ya da kahve çekirdeği çiğneme yöntemlerini soğan kokusu için de kullanabilirsiniz.
Soğanın faydalarını okurken sıkılmazsınız umarım çünkü anlatacak daha çok faydası var. Sivilcelerinden, egzamadan ve cilt lekelerinden kurtulmak için yararlıdır. Soğan, bağırsak parazitlerine karşı da çok etkili bir ilaçtır. Ayrıca kabızlık çekenleri de çok kısa sürede bu sorundan kurtarır.
Vücuttaki fazla suyu alır. En iyi idrar söktürücülerden biridir. Üreyi düşürür, sodyumu atar. Haricen kullanıldığı zaman bile idrarı söker. Limon gibi ikiye kesilmiş bir soğanı böğrünüze sürerseniz idrarınız en az %25 oranında artacaktır. Siyatik ağrılarında da soğanla yapılan masaj etkili olur.
Soğanla hazırlanmış şuruplar romatizmaya ve anjine karşı başarıyla kullanılır. Hatta bir de "Soğanlı Şarap" vardır. Çok eskiden kullanılan bir ilaçtır. Nasıl yapıldığına bir bakalım.
Bir litrelik bir şişeye 100-150 gram soğanı ince ince doğrayarak doldurun. Üzerine 100 gram süt ilave ederek, şişenin geri kalan kısmına da iyi kalite beyaz şarap ilave edin. 15 gün boyunca bir odada bekletin. Daha sonra şişedeki şurubu bir tülbentten geçirerek süzün ve başka bir şişeye doldurun. Bu şuruptan her gün üç, dört yemek kaşığı için. Soğanlı şarabın tadı size biraz ağır gelebilir fakat, bu şarap iyi bir idrar sökücü ve kuvvet vericidir.
Soğanın şifa verici özelliklerini özetleyecek olursak şöyle sıralayabiliriz:
Uyarıcı, ağrı kesici, mikrop öldürücü, idrar söktürücü, solucan düşürücü, diş etlerini güçlendirici, romatizma gidericidir. Kolesterolü düzenler. İştah açar ve hazmı kolaylaştırır. Ayrıca soğan iyi bir antibiyotiktir. Bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıklara karşı daha dirençli bir yapıya sahip olmamıza yardımcı olur. Şeker hastaları için de çok yararlıdır. Kandaki şeker oranını düşüren glükokinin maddesine sahiptir. Tansiyon düşürücü özelliğe sahiptir. Soğanın kandaki pıhtılaşmayı önleyici özelliği de vardır. Böylece soğan kanı sulandırarak dolaşımı kolaylaştırır. Kandaki vücut için zararlı maddeleri uzaklaştırır. Mikrop öldürücüdür. Öksürüğü keser. Özellikle kış mevsiminde görülen soğuk algınlığı, bronşit ve grip gibi hastalıklarına karşı iyi gelir. Uykusuzluk yaşayanlar için oldukça faydalıdır. Zihnin daha iyi çalışmasını sağlar. Hafızayı kuvvetlendirir. İçerisinde bulunan kalsiyum gibi elementlerin de yardımıyla bilhassa kadınlarda görülen kemik erimesi hastalığına iyi gelir. Kalp ve damar hastalıkları gibi günümüzün en önemli derdine çare olacak özelliktedir. Yine en ciddi hastalıklardan kansere karşı koruyucudur. Böbrekte bulunan kum ve taşları düşürmeye yardımcı olur. Böylece, böbrek sancılarını da hafifletir. Sinir hastalıklarına ve depresyona iyi gelmektedir.
Bilimsel olarak zambakgillerin bir üyesi olan soğan türünden bitkilerin hemen hepsinin aynı özelliklere sahip olduklarını unutmayınız. Etkileri soğan, sarımsak kadar olmasa bile, yine de az ya da çok şifalı etkileri vardır. Bu bakımdan soğan türünden olan bitkileri mutfağınızdan eksik etmeyin. Değişik şekillerde çiğ ve pişmiş olarak bu bitkileri her zaman yemeklerinize katınız. Soğanı, çiğ olarak salatada, pişmiş olarak da çorbalarınızda ve yemeklerinizde kullanabilirsiniz. Şahsen, sumakla terbiye edilmiş soğan salatasını bayıla bayıla yerim. Yine soğanlı menemeni de çok severim.
Hayatınızı sağlıklı geçirmek için, soğan doğrarken dökeceğiniz bir kaç damla göz yaşından başka ne kaybedersiniz :)
