Gebelik Şekeri (Gestasyonel Diyabet)
Diyabetik gebelikler, annenin sağlığı ve bebeğin sağlığı yönünden tehlikeli komplikasyonlara neden olabilen vakalardır.
Diyabetik bir hamilelikte bir çok maternal ve fetal sorun meydana gelebilir. Bunlar sırasıyla;
1- Anne ölümleri: Çok nadirdir ve gebeliklerinde takip edilişi ve dolayısıyla tedavisi yapılmayan gebelerde, genel olarak beyin kanaması, preeklampsi ya da şeker koması nedeniyledir.
2- İntrauterin fetal ölüm (rahim içi bebek ölümü) : Uzun süreli diyabeti olan ve göz, böbrek gibi organlarda diyabete bağlı damarsal hasar meydana gelmiş diyabetli gebelerde bu risk yüksektir.
3- Düşük (Abortus): İlk trimesterde(1.,2. ve 3. aylar) kan şekeri denetimi kötü olan annelerde ya da diyabete bağlı damarsal farklılıklar oluşmuş hamileliklerde düşük yapma sıklığı artmaktadır.
4- Polihidramnios çocuğun içinde bulunmuş olduğu amniyon sıvısının (rahim içi sıvı) fazla olmasıdır ve diyabetli gebelerde %20 oranında görülmektedir. Polihidramniyos var ise bebek ölümü rizikosu artmaktadır. (erken doğum), doğumsal anomali rizikosu artma göstermiştir.
5- Preeklampsi: Gebelikte tansiyon yüksekliği ile seyreden ciddi bir hastalıktır ve diyabetik gebelerde daha yüksek miktarda görülmektedir.
6- Ablasyo Plasenta (plasentanın rahimden erken ayrılması) görülme oranı artmaktadır.
7- Doğumsal anormallikler (Bilhassa kalp anomalileri, kısa bağırsak sendromu) döllenme den evvel ve bunu izleyen 3* 6 hafta süresince kan şekeri denetimi iyi olmazsa doğumsal anomali sıklığı 3 kat artmaktadır.
8- Yenidoğan ölümü: Risk normalin 3 katı fazladır. Bilhassa hyalen membran hastalığı (RDS=Respiratuar Distres Sendromu) sebebiyle ölüm fazladır.
9- Ölü doğum sıklığında artma olmaktadır. Nedeni plasentaya anne tarafı ile kafi kan getirilememesidir.
10- Lohusalıkta sütün kesilişi daha sık görülmektedir.
11- Annede idrar yolu enfeksiyonları (nefropati, piyelonefrit)
12- Kandidiazis: Pamukçuk da denilen mantar enfeksiyonları sık görülmektedir.
Yeni doğanda sık görülmekte olan hastalıklar:
a)RDS (respiratuar distres sendrom): Surfaktan yapımının bebekteki aşırı insülin düzeyinden etkilenmesi nedeniyle, solunum sisteminin işlevsel gelişimi menfi şekilde etkilenir.(yeni tabiatın solunum sıkıntısı)
b) Makrozomi: 4000 gram ağırlığın üstünde bebek doğumu fazladır. Buna bağlı olarak doğum komplikasyonlarında artma görülür (ağrı zaafı, bebek duruş/geliş anomalileri gibi).
c) Yenidoğan hipoglisemisi (Kan şekerinde düşüklük)
d) Hiperbilirubinemi (Uzamış yenidoğan sarılığı)
e) Hipokalsemi (Kanda kalsiyum düşüklüğü)
Gebelik Şekerinin Anlaşılması
Gebelik şekeri, gebeliğin en fazla görülmekte olan komplikasyonlarındandır (istenmeyen etki). Genelde gebeliğin ikinci yarısında görülmektedir. Gebelikte, vücutta yüksek oranlarda yapılmakta olan hormonların, insülin hormonunun işlevini bozduğundan ortaya çıktığı düşünülür.
Bazı kadınlar, gebelik şekerine adaydırlar:
30 yaş üstündeki gebeler,
fazla kilolu gebeler,
ailesinde şeker hastalığı bulunanlar,
daha öncesinde de iri bebek doğuranlar ya da
daha önceden ölü doğum yapanlar
Bunlar riskli grubu teşkil etmektedir.
Amerikan Diyabet derneği, bütün gebelerde, gebeliğin 24 ila 28. haftaları içerisinde Gestasyonel Diyabet tarama testi yapılmasını tavsiye etmekteshy;dir. Test, 50 gr. glükoz (bir çeşit şeker) içeren bir sıvının alınmasından 1 saat sonra kan şeker seviyesinin ölçülmesinden ibarettir. Eğer kan şekeri yüksek çıkarsa, glukoz tolerans testi denilen, 100 gram. glükozun içilmesinden başlayıp 1, 2 ve 3 saat sonra kan şeker miktarının ölçüldüğü test yapılmaktadır. Eğer bir gebeye gestasyonel diyabet tanısı konulursa, birçoğu kez (%85) diyet kafi olur. Yalnızca %15 kadar olguda insülin kullanılması gerekir. İnsülin kullanacak gebeler günlük olarak evde kolayca kullanabilecekleri aletler ile kan şekerlerini ve idrarlarındaki şeker miktarlarını ölçerler. Doktorlarının önerilerine göre sonrdan insülinlerini uygularlar.
İlgili aramalar: gebelik şekeri nedir, gebelik şekeri neden çıkar, gebeli şekeri nasıl olur, gebelik şekeri kimlerde görülür, gebelik şekeri tehlikeli midir