Üçlü Tarama Testi
Üçlü test olarak bilinmekte olan bu test, gebeliğin 16 ila 18 haftaları içerisinde en uygun neticeler veren bir kan testidir. Yapılış amacı bilhassa Down Sendromu diye isimlendirilen sorunlu bebeklerin anne karnında tespit edilmesi amaçlıdır. Üçlü test için bir miktar kan alınması gerekiyor. Kandaki AFP, hCG ve uE3 hormonları ölçülür. Bu hormonların gebeliğin değişik haftalarına göre değerleri değişir. Gebelik haftasına göre özel bir hesaplama metodu ile MoM değerleri bulunmaktadır. Testin sonucunuhesaplarken annenin yaşı, ırkı, vücut ağırlığı, şeker hastalığı olup bulunmadığı ve sigara-alkol gibi kötü alışkanlıkları olup olmadığı da dikkate alınmaktadır. Tüm bu veriler ışığında kandaki üç hormon değerleri bir bilgisayar programına girilip sonuç elde edilmektedir. Sonuç ihtimal olarak verilmektedir. Örnek verecek olursak Down Sendromulu çocuk doğurma ihtimali 1/2300'dır gibi bir yanıt gelmektedir. Bu sonucun 1/270 ve daha sık olarak, yani 1/220 ya da 1/200 olarak hesaplanması, Down Sendromlu bir bebek doğurma riskinin yüksek olduğunu bildirir. Üçlü testin Down Sendromlu bebeklerin yaklaşın %60 ile 70'inin saptanmasına destek olmaktadır.
Üçlü Testin Yüksek Riskli Sonuçlandığı Durumlarda Ne Yapılır?
Bu testle yüksek risk saptandığı durumlarda, anne karnındaki bebeğin gerçekten Down Sendromu olup olmadığını ortaya koymak gerekiyor. Bu amaçla bebeğin kromozom yapısının tespit edilmesi amaçlı amniyosentez yani bebeğin bulunmuş olduğu sıvıdan örnek almak ya da göbek kordonundan kan alınarak kromozom analizi gerekiyor. beş ay dan evvel en az komplikasyon(istenmeyen durum) olan ve en basit metod olan amniyosentez yapılır. Amniyosentez ile elde edilen sıvı kromozom tayini yapılmakta olan laboratuvarda incelenir ve normal olup bulunmadığı tespit edilmektedir.
Her Yüksek Riskli Üçlü Test Sonucu, Bebeğin Sorunlı Doğacağını Kanıtlar Mı?
Cevabı: Hayır. Üçlü test sonucu yüksek risk ile sonuçlanan yaklaşık 100 anne adayının fakat 1 tanesinin Down Sendromlu olduğu bildirilmektedir.
Down Sendromu Nedir?
Down Sendromu, insanlardaki en küçük yapıtaşı olan kromozom sayısında olan sorunlardan bir tanesidir. Sağlıklı her insanda hücrelerindeki kromozom sayısı 46'dır. Sağlıklı bir kadında 46 adet X kromozomu bulunur. Sağlıklı bir erkekte ise 45 X ve 1 tane Y kromozomu bulunur. Down Sendromunda ise 21'ci kromozomdan 1 tane fazla bulunur. Yani 2 tane 21 kromozom ve toplam 47 adet kromozom bulunur. Bunu anımsatan başka isimlerle anılan 18 ve 13'üncü kromozom fazlalığı ile birlikte olan farklı sendromlar da bulunmaktadır. Down sendromunun ailevi bir geçişi gibi bir durum mevzubahis olmaz ve tamamı rastlantısal ortaya çıkar. Burada anne yaşı bu sendromun ortaya çıkışında mühim rolü bulunur. Down Sendromu yaşamla bağdaşan ve en fazla saptanan kromozom bozukluğudur. Canlı doğumlarda sıklığı yaklaşık 1/850'dir. Bu sıklık 20'li yaşlarda 1/1500 iken 45 yaşında 1/28 kadar olur.
Down Sendromu olan çocuklarda zeka geriliği her zaman olmaktadır. Down sendromlulardaki görülen bu zeka geriliği hafif dereceden başlayarak çok ağır derecelere kadar değişiklik gösterebilir. Yaklaşık %30 ile 35'inde ağır derecede kalp sakatlıkları ve yaklaşık olarak %15'inde de başta oniki parmak bağırsak tıkanıklığı olması gibi mide bağırsak sistemi ile alakalı sakatlıklar mevcuttur.
Üçlü Test Niçin Önemlidir?
Üçlü test, her anne adayının gebeliğinin 16 ile 18 haftalarında uygulanması lazım olan bir testtir. Testin bir tarama testi olduğunun unutulmaması gerekir. Tarama testi genel olarak basit yapılmakta olan ve herkese uygulanabilen ve aynı anda ucuz bir test olmalıdır. Sonuçları ise kesin bir teşhisten çok, bir hastalığın ortaya çıkartılmasında yardımcı olur. Kesin teşhis için her zaman daha ileri bir metoda gereksinim duyulur. Üçlü testte de kesin sonuç amniyosentezle konur. Tekrar vurgulamak gerekir ki, nasıl her yüksek riskli sonuçlanan test, sakat çocuk manasına gelmiyor ise, normal sonuç alınan her test de bebeğin %100 sağlıklı olduğunu bildirmez. Bundan dolayı bu teste ilaveten 18 ile 20'ci gebelik haftalarında detaylı ultrasonla incelemeyle başka problemler aranmalıdır.
İlgili aramalar: üçlü tarama testi nedir, üçlü test nedir, üçlü test neden yapılır, üçlü test sonucu kesin midir, üçlü test sonucu yanılabilir mi
