RH UYUŞMAZLIĞI
Her insan genetik olarak ya Rh pozitif (Baskın Rh etmeni) veya negatiftir (Rh etmeni yoktur). Tüm gebelere erken süreçte kan grubu ve Rh etmeni tayini yapılmaktadır. Rh (+) ise (% 85'i öyledir) veya hem eşi hem kendisi Rh (-) ise sorun bulunmaz. Fakat kendisi Rh (-) kana sahip olan ve eşi Rh (+) gebe kadın ise Rh uyuşmazlığı problemlerine adaydır. Gebeliği dikkate, tıbbi müşahade altında izlenmelidir.
Annenizin çocuk doğurduğu süreçte Rh uyuşmazlığı sorunu henüz çözülmemişti. Fakat birçok tıbbi ilerleme sayesinde, bu sebepten ötürü çocuğunuzu yitirme kaygılarınız yersizdir.
Hepsin den evvel bu ilk gebeliğinizse, bebeğiniz için hemen hiç tehlike bulunmaz. Sorun, etmenini babasından kalıtımla almış bebeğin doğumu esnasında (düşük veya kürtaj esnasında da olabilir) Rh (+) kanın, Rh (-) olan annenin dolaşım sistemine girmesiyle başlamaktadır. Annenin bağışıklık sistemi bu "yabancı" maddeye karşı antikor teşkil eder. Bu antikorlar bir başka Rh (+) bebeğe gebe kalana dek zararsızdır. Böyle bir durumda antikorlar plasentayı geçerek bebeğin alyuvarlarına dek zararsızdır. Böyle durumda antikorlar plasentayı geçerek bebeğin alyuvarlarına (kırmızı kan hücrelerine) saldırırlar ve bebekte, annenin antikor düzeyi yüksek ise ciddi kansızlığa yol açarlar. İlk hamilelikte bu antikorlar çok ender hallerde olur, bunun için plasentadan bebeğin kanının geriye doğru annenin kan dolaşımına girmesi gerekiyor.
Günümüzde Rh uyuşmazlığında bebeği korumanın yolu, Rh antikorları oluşmasını önlemektir. 28 haftada karında antikor olmayan Rh (-) kana sahip anne adayına bir doz Rh immünglobülin verilmektedir. Bebek Rh (+) ise, ikinci doz doğumdan 72 saat sonra verilmektedir. (Bu doz aşı düşük, kürtaj, amniyosentez veya hamilelikte kanama olursa da yapılmaktadır.)
Testler gebe kadında daha öncesinden Rh antikorları geliştiğini gösteriyorsa bebeğin kan grubunu belirtmek amacı ile amniyosentez yapılabilir. Bebek Rh (+) ise, yani anneyle uyuşmuyorsa annedeki antikor seviyeleri düzenli şekilde ölçülür. Düzeyleri tehlikeli ölçüde yükselirse, bebeğin vaziyetini değerlendirmek amacı ile testler yapılmaktadır. Bebeğin durumu tehlikedeyse, Rh (-) kan nakli gerekebilmektedir. Rh uyuşmazlığı ciddiyse ki nadirdir, bebek rahim içindeyken kan nakli yapılmaktadır. Genelde doğumdan hemen sonraya dek beklenebilir. Hafif vakalarda antikor seviyeleri azdır ve kan nakli gerekmez. Fakat hekimin doğum sonrası gerekli olma ihtimaline karşı tedarikli bulunması gerekir.
Rh immünglobülin kullanılışı Rh uyuşmazlığı olan hamileliklerde kan nakli gerekliliğini %1'in altına düşürmüştür.
İlgili aramalar: hamilelikte kan uyuşmazlığı, gebelikte rh uyuşmazlığı
