Gebelikte Meme Bakımı Nasıl Yapılmalıdır?
Gebelikle beraber memelerinizde büyük değişimler farkedersiniz. Örnek verecek olursak memeler büyür, sertleşir ve küçük nodüler oluşumlar ele gelmektedir. Bunların sebebi ise esasında çok açık, memelerdeki salgı bezleri gelişmeye başlamıştır.
Memelerdeki bu değişimler ufak tefek ağrılara neden olabilir. Bu süreçte uygun bir sütyen kullanmak ve hijyene ehemmiyet vermek gerekir. Meme cildinde çatlaklar oluşabilir, bunlara mani olmak amacıyla hamileliğin başından başlayıp çatlak önleyici kremler kullanımı gerekir.
Doğumla beraber memenin esas görevi başlamaktadır. Doğum sırasında salgılanmakta olan hormonlar, annenin çocuğun sesini duyması ve çocuğun meme başını emerek uyarması, süt salgılayıcı hormonu yani prolaktini harekete geçirir ve süt yapımı ile salgısı başlamaktadır. Bildiğimiz gibi yeni tabiatın emzirilişi onun sağlığı açısından çok önemlidir. Yeni doğan yeni çevresine, annesinin sütü yardımıyla adapte olmaktadır. Anne sütü yeni doğan için gerek yiyecek değeri gerekse sindirim sistemine uygunluğu ile en ideal besindir ve içerisindeki bağışıklık elemanları ile bebeği mikroplardan korur.
Emzirmek çocuğun psikolojisi içinde çok önemlidir. Zira emzirme hatıra çocuğun annesini çok yakın hissettiği ve onunla bir bütün olduğu, güven duygusu, sevgi duygusu ve anne sıcaklığının en yoğun yaşandığı andır. Emzirmek aynı anda annenin sağlığı içinde çok önemlidir. Zira emziren kadının rahmi daha çabuk küçülüp normal haline daha çabuk döner, yine emzirmek memede kanseröncelikli olmak üzere pek çok hastalığın riskini azaltmaktadır. Özetle emzirmek hem anne hem de çocuk için vazgeçilmezdir. Emzirme çağının sağlıklı ve uzun süren olabilişi için birtakım kaidelere uymak gerekir.
Yeni doğan birinci ayda o istedikçe emzirilir, sonrasındaki aylarda ada iki saatten daha sık olmamak koşuluyla çocuğun açlık haline göre üç dört saatte bir emzirmek gerekir. Her seferinde her iki memede yaklaşık 15’er dakika dolayında emzirilmelidir. Sonuçta görüldüğü gibi 24 saat içinde çocuğu 6* 7 kez emzirmek gerekli olacaktır. Emzirme den evvel eller mutlak suretle yıkanmalı ve meme başları ılık temiz su ya da karbonatlı su (1 bardak kaynamış soğumuş suya bir çay kaşığı karbonat) ile temizlenmelidir.
Temizlemek amacı ile kullanılacak pamuk ya da gazlı bez hiç bir zaman suya batırılmamalı, su temiz şişeden pamuğa dökülmelidir. Emzirme işi bittikten sonra meme başı yine su ile silinmelidir. Bu işlemleri müteakip meme başına E vitaminli keremler ya da daha ekonomik ve pratik bir çözüm olarak sütten bir miktar sağarak sürülür ve meme başı kuruduktan sonra temiz bir gazlı bez ya da meme pedi konularak sütyen giyilir. Meme başını kapama dan evvel mutlak suretle iyice kurutmak gerekir, çünkü rutubetli ortamda çatlaklar daha basit olur ve mikroplar daha basit ürer. Eğer çocuk emip daha sonra memede hala süt kalmış ise temiz kaynatılmış bir tirle ya da süt pompası ile boşaltılmalıdır. Asla memede dört beş saatten fazla sütün kalmasına ve yumrular oluşturmasına izin verilmemelidir. Zira memede biriken bu süt mikroplar için çok uygun vasat oluşturur. Hele birde meme başında çatlaklar oluşmuş ise buradan mikropların içeriye girişi daha da kolaylaşacaktır. Genel vücut hijyenine çok dikkat etmek gerekir, mümkünse günlük olarak banyo yapmak, çamaşırları günlük olarak değiştirmek uygun olmaktadır.
Bilhassa emzirmeye yeni başlanan süreçte meme başında çatlaklar oluşabilir. E vitaminli kremler ya da sütün kendisi bu çatlakları engelleyebilir fakat bazı zamanlar de her şeye rağmen bu çatlaklar olur, emzirme sırasında çok acırlar ve kanayabilirler. Bu hallerde meme başı temizliğini karbonatlı suyla yapmayı tercih etmek gerekir ve emzirme işleminden sonra meme başı hava ile iyice kurutulmalıdır. Eğer acı ve kanama çoksa, tek tek memeler dinlenmeye sevk edilir ve süt pompa ile çekilir. Yani bir emzirmede bir meme emzirilir, diğeri pompa ile boşaltılır, başka emzirmede tersi yapılmaktadır. Pompa ile çekilen süt çocuğa verilebilir. Çocuğa biberonla süt verileceği zaman çok küçük delikli emziği olan biberonlar tercih etmek gerekir. Yoksa çocuk biberonun rahatlığına alışır ve memeyi bırakmaktadır. Eğer meme başındaki çatlaklar kötüleşir ve emzirmeye imkan vermeyen bir hal alırsa doktora başvurmakta yarar bulunur. Memelerde yumrular olursa ve pompa ile bunlar boşaltılamazsa, hele birde bu yumrular ağrımaya başlarsa ya da memede kızarıklık, sıcaklık, meydana gelirse hiç vakit kaybetmeden doktora gitmek gerekir. Zira bu bulgular bir enfeksiyonun başladığını gösterir, erken süreçte kolay antibiyotikler ile enfeksiyon bütünüyle geçer. Oysa enfeksiyon ilerleyerek apseleşirse bu kez cerrahi müdahale yani apsenin boşaltılışı gündeme gelmektedir. Çok ileri enfeksiyonlarda enfeksiyon kontrol altına alınamazsa sütü kesmek bile gerekebilmektedir. Bu da çok gerekli bir sürecin hazin sonu demek olmaktadır.
Emzirme süreci boyunca de sütyen seçimi önemlidir. Sütyen giymemek memelerin çabuk deforme olmasına yol açar. Aynı şekilde bu süreçte meme cildinin çatlamasını önlemek çatlak önleyici kremleri sürmeye devam etmelidir.
Gebelikte ve emzirme süreci boyunca de normal dönemdeki memedeki gibi kitleler ve hatta kanser oluşabilir. Bundan dolayı hamilelikte ve emzirme süreci boyunca memede yumrular farkına varıldığında kolay bir süt birikimi olarak algılayıp ihmal edilmemelidir. Biraz öncede belirttiğim gibi memeyi sağdıktan sonra geçmeyen yumrular enfeksiyon nedenli olabilecegi gibi memede bir tümörün belirtisi de olabilir. Bundan dolayı mutlak suretle doktora başvurulmalıdır.
Sevgili hanımlar, çocuk doktorları bebeğin en az bir sene emzirilmesini önermektedirler. Yani sizleri uzun bir dönem bekliyor. Lütfen memelerinize gerekli önemi gösterin ve hayatınızdan her zaman yaşamayacak olduğunuz bu müthiş süreci sağlıklı ve mutlu geçirin.
* Hijyen kurallarına uyun.
* Asla memede 4 ila 5 saatten fazla sütün kalmasına ve yumrular yapışına müsaade etmeyin.
* Meme başlarını rutubetli bırakmayın.
* Meme başına ve meme cildine, cildi koruyucu kremler kullanınız.
* Memeleri sıkmayın, onları saran ve taşımakta olan sütyen giyin.
İlgili aramalar: gebelikte meme bakımı, hamilelikte meme bakımı nasıl yapılır, gebeliklte meme bakımı nasıl yapılmalıdır
