Hamilelikte Gün Aşımı
Hamilelikte 42 haftadan uzun süreli gebeliklere GÜN AŞIMI ismi verilir. Sürmatürite, postterm, postmatürite olarak da adlandırılabilir. Ortalama gebelik zamanı insanoğlunda son menstrüel periyodun ilk gününden başlayıp 280 gündür. Ovülasyon (yumurtlama) tarihinden başlayıp de 266 günlük bir zamanı kapsar. Tahmini doğum tarihi Neagele formülü ile hesaplanır. Bu kolay formülde son adet tarihinin ilk gününe 7 gün eklenerek ve üç ay geri giderek tahmini doğum tarihine ulaşılır. Lakin bu tarih kesin olmaz ve 15 gün önce vedan sonra da doğal olarak kabul edilir. Her kadında ovülasyon (yumurtlama) tabii ki kesin bir şekilde bilinemediğinden doğum tarihinin belirlenmesinde son menstrüel periyot baz alınmaktadır. Eğer ovulasyon tarihi net biliniyorsa gebelik süresi ile alakalı daha kesin bilgilere ulaşılabilir.
BEBEĞE AİT RİSKLER:
Gün aşımında, bebeği bekleyen en mühim risk, plasentada dolaşım bozulmasına bağlı bir şekilde oksijen ve yiyecek maddelerinin yeteri kadar taşınamaması neticesi fetal distres gelişimidir. Oksijenlenmenin azalması neticesi fetusun ilk tepkilerinden biri, hareketini kısıtlaması ve oksijen kullanımını azaltmaktır. Bundan dolayı bilhassa gün aşımı olan gebeliklerde, bebek hareketleri bir sağlık göstergesi olarak dikkatli bir şekilde izlenmelidir. Bir noktaya kadar tolere edilebilen oksijen kısıtlılığı, belli bir sınırın aşılışı ile fetusta refleks olarak mekonyum denilen ilk dışkının rahim içerisine yapılmasına yol açar. Bebek doğmadan amniyon sıvısı içerisine yapmış olduğu bu ilk dışkı; doğum esnasında ve hatta anne karnında bebeğin akciğerlerinin mekonyumla dolmasına yol açar. Mekonyum aspirasyonu denilen bu durum, bebekte ciddi zararlara sebep olabilir.
DİSMATÜRİTE SENDROMU:
Normalde fetus 40. haftadan sonra azıcık bir gelişim göstermektedir. Son haftalarda akciğer büyümesini da tamamlamış olan fetusta, cilt altı yağ depolanmaları haricinde, herhangi bir gelişim beklenmez. Gün aşımı başladığında Dismatürite sendromu olarak isimlendirilen tablo gelişmeye başlayabilir. Dismatürite sendromu gün aşımı olan bebeklerin yaklaşık üçte bir tanesinde görülür. Genelde cilt altı yağ depolarının kaybı neticesi buruşuk, kuru ve çatlak bir deri, uzun tırnaklar, uzun saçlar, hipotoni denilen kas güçsüzlüğü, mekonyumla boyanmış sarı * yeşil ya da kahverengi cilt, göbek kordonu ve zarlar ile karakterizedir.
İRİ BEBEK:
Bir grup sürmatüre bebekte beklenin üstünde kilo artışı neticesi "iri bebek" (4000gr. Doğum tartısı üzeri) durumu mevzubahis olabilir. Normal olarak doğum eylemi esnasında sıkıntı yaratabilecek bu durumda doğum eyleminin uzaması, zor ve müdahaleli doğum (vakum, forseps) riskinin artması, doğum eylemi esnasında bebeğin omzunun takılması, epizyotominin (normal doğum eylemi esnasında vulvaya yapılmakta olan cerrahi kesinin) istenmeyen şekilde ilerleyişi ve türlü yırtıkların oluşumu, doğumdan sonra uterin kasılmaların tesirli olmayışı sebebiyle çok miktarda kanama gibi sorunlara sebep olabilir.
OLİGOHİDRAMNİOS
Gün aşımı halinde oligohidramnios (bebeğin içinde bulunmuş olduğu sıvının miktarında azalma) oluşabilir. Bundan dolayı gün aşımı olan bebeklerde amniyon sıvısı miktarının ultrason yardımı ile ölçümü önemlidir. Oligohidramniyos varlığı, bebeğin dolaşım bozukluğunun da göstergesi olduğu için bilhassa önemlidir. Anne karnında ve doğum esnasında bebeğin daha çabuk strese girmesine neden olabilir. Oligohidramniyos tespit edildiğinden başlayıp gebelik sonlandırılmalıdır.
TEDAVİSİ:
Doğumu planlamaktır. Sezaryen gerektirmiş olan bir durum var ise beklenmeden gebelik sezaryen ile sonlandırılır.
İlgili aramalar: hamilelikte gün aşımı, uzamış gebelik, hamileliğin uzaması, hamilelikte 40 haftanın geçmesi