Kan şekerinin normal sayılan sınırın altına inmesine hipoglisemi denir. Bir çok insan tarafından öyle sanılsa da sık rastlanan bir olay değildir ve daha çok insülin veya ağızdan şeker düşürücü ilaç alanlarda görülür. Diğer bir deyişle; Kan şekeri düzeyinin 50 mg/dl veya altına düşmesi hipoglisemi olarak tanımlanır. Hipogliseminin oluşumuna zemin hazırlayacak nedenler ortadan kaldırıldığında hipoglisemi riski de uzaklaştırılmış olur, Aksi takdirde insülin veya oral antidiyabetik ilaç kullanan herkeste hipoglisemi görülebilir.
Hipoglisemi Nedenleri , Hipogliseminin Görülme sıklığı , Hipogliseminin Risk faktörleri nelerdir?
Çok fazla insülin veya ağızdan alınan şeker düşürücü ilaçlardan, az yemekten veya fazla hareketten olabilir. Şeker hastası olamayanlarda hipoglisemi bazı urlar veya aç karnına alınan alkolden kaynaklanabilir. Addison Hastalığı (böbrek üstü bezi yetmezliği) da hipoglisemiye neden olur.
* Gereğinden fazla insülin veya oral antidiyabetik kullanmak,
* Yemekleri ve ara öğünleri düzensiz saatlerde yemek
* İnsülin enjeksiyonlarının yerini değiştirmek,
* Sindirim güçlüğü, mide boşalmasının gecikmesi,
* Soğuk/ılık ortamdan çok sıcak ortama geçmek.
* Öğünlerde gereksinimden az karbonhidrat almak
* İlaçları yanlış zamanda kullanmak,
* Her zamankinden fazla egzersiz yapmak,
* Alkol kullanmak,
* Kadınlarda adet kanamasının başlaması,
Hipogliseminin Belirtileri;
Belirtiler kişiden kişiye değişmekle beraber en sık görülenler şunlardır : Halsizlik Titreme Baş dönmesi Soğuk ter boşanır Cilt kül rengi veya soluktur. Sinirlilik, açlık hissi, bulanık görme, yürümede zorluk, eller ve ayaklarda karıncalanma, bilinç kaybı (bazı vakalarda), çocuklarda kasılmalar ve yaşlılarda felç (ender olarak)
Hipoglisemi Hastalığının Tanısı / Teşhisi
Hipoglisemi (kan şekeri düzeyinde düşüklük) teşhisi, kan şekerinin ölçülmesine ve pankreas işlevleri incelenmesi ile ilgili deneylere dayanır (ağızdan ve damardan şeker yükleme testleri, damar içi tolbütamit testi, insüline dayanıklılık testi vs.)
Hipogliseminin Tedavisi;
Hipogliseminin acil olarak tedavi edilmesi gerekir. Tedavi her şeyden önce, kas içine glukagon iğnesi ( kan şekerini yükseltir ) yapmaya, hemen sonra da hastanın şeker almasına dayanır. Olanak varsa şker ağızdan verilmelidir; olanak yoksa, damar içine damla damla yoğun şeker eriyiği verilmesine başvurulmalıdır.
Hipoglisemi Tedavisinde 15/15 Kuralı Nedir?
Eğer kan glikoz düzeyi 70 mg/dl’nin altında ise 15 gr karbonhidrat (basit şeker) alınır, hareket etmeden ve başka bir besin yemeden 15 dk beklenir ve 15. dakikada tekrar kan şekeri ölçülür. Hipoglisemiyi tedavi ettikten 15 dakika sonra kan şekeri 80 mg/dl’nin altında ise tekrar 15 gr karbonhidrat (nişastalı besin) tüketilir.
Eğer Hipoglisemiyi tedavi ettikten 15 dakika sonra kan şekeri 80 mg/dl’nin üstünde ise bir sonraki öğün zamanı düşünülmelidir. Eğer bir sonraki öğüne 1 saat veya daha fazla bir zaman var ise tekrar 15 gr karbonhidrat (nişastalı besin) tüketilir.
Hipoglisemi Tedavisi için Alınması Gereken Tedbirler Nelerdir?
Hipoglisemi tedavisi için gerekli olan en önemli tedbir, diyabetlinin yanında, iş yerinde, çantasında, arabasında kesme şeker veya glikoz tabletlerini bulundurmasıdır.
Diyabetlinin çevresindeki insanlar hipoglisemisi olan diyabetlide ki huzursuzluk, solukluk, terleme, dalgınlık ve davranış bozukluğunu fark edebilirler. Bu nedenle gerek diyabetli kişinin, gerek çevresinin (aile, okul arkadaşları, öğretmenleri gibi) hipoglisemi belirtileri ve tedavisi konusunda bilgilendirilmesinde son derece fayda vardır. Ayrıca diyabetlinin yanında taşıyacağı diyabet kartı da, hipoglisemideki alınacak acil önlemleri içermelidir.
Yaşadığınız bir hipoglisemi atağından sonra bu hipogliseminin nedeni neydi? Hangi etkiler bu durumu yaşamanıza sebep oldu? gibi soruları kendinize sorduğunuzda ve bulduğunuz nedeni daha sonra tekrarlamadığınız taktirde hipoglisemi riskinden uzaklaşmış olursunuz.
Hipoglisemiyi Farketmeme Nedir?
Bazı kişilerde hipoglisemi belirtisi olmayabilir ancak kan şekeri ölçüldüğünde hipoglisemi olduğu saptanabilir. Bu problem "hipoglisemiyi farketmeme" olarak isimlendirilir.
Hipoglisemiyi farketmeme her diyabetlide olmaz, daha çok uzun yıllardır diyabetle yaşayan bireylerde görülür. Nöropati (sinir hasarı), sıkı glisemi kontrolü, bazı kalp ve tansiyon ilaçları hipoglisemiyi farketmeme nedeni olabilmektedir.
Hipoglisemiyi farketmeyen diyabetlilerin sık kan şekeri ölçümü yapması ve belirti olmamasına karşın ölçüm sonucunda hipoglisemi saptanırsa derhal hipoglisemi tedavisini yapmaları gerekir.
Kaynak: sekerhastaligi.gen.tr
